Bant Mag. No:37'den // Darth Vader 3. Selim olmaya kalkarsa: Murat Palta

Şu sıralar Galeri x-ist’te Tasvir-i Beyaz Perde adlı sergisi ziyaret edilebiliyor olan Murat Palta’ya Osmanlı minyatürüyle kült filmleri buluşturan serisinin ortaya çıkışı ve geleceğiyle ilgili sorular sorduk.

Röp: Ege Yorulmaz

Dergimize zaman zaman film illüstrasyonlarıyla katkıda bulunan Murat Palta son birkaç yıldır kült Hollywood ve Türkiye filmlerinin, Osmanlı minyatürü formatında illüstrasyonlarını yapıyor. Hepimize çok tanıdık Batılı ikonik sahneler, yine hepimize çok tanıdık o geleneksel görsel kültürle buluşunca, ortaya çıkan oldukça yenilikçi ürün hem çok eğlenceli hem de olgunluğuyla hayranlık uyandırıcı. Şu sıralar Galeri x-ist’te de sergisi ziyaret edilebiliyor olan Murat Palta’ya serinin ortaya çıkışı ve gelecek işlerle ilgili sorular sorduk.

Minyatür fikri ilk olarak nasıl ortaya çıktı?
Kardeşimle Star Wars izledikten sonra “Star Wars Osmanlı’da geçse nasıl olurdu?” şeklinde eğlenmemizden sonra bunları resmetmenin ilginç olacağını düşündüm. Sonrasında çok güzel geri dönüşler oldu. Bununla birlikte bir eksikliği fark ettim: Şimdiye kadar yapılan minyatürler büyük çoğunlukla geleneksel temaları konu alıyordu. Dolayısıyla kendi çevresinde üretilip kendi çevresinde tüketilen bir konuma sahipti. Birazcık bunu kırmak istedim.

Yaptığın iş hem minyatür sanatını icra edebilmek hem de kült bir filmi sinematografisine uygun şekilde soyutlayıp tek bir durağan görselle ifade edebilmek, çok fazla Osmanlı sanatı araştırması ve sayısız deneme gerektiriyor olmalı diye düşünüyorum. İlk minyatürünü, Star Wars’tu sanırım, yapmadan önce nasıl bir üretim süreci izledin?
Aslında en doğaçlama o olmuştu. Onun için fazladan bir araştırma yapmadım. Sonrasında tez olarak seçtiğimde doğal olarak bir araştırma yapmam gerekiyordu. Klasik örnekleri inceleyerek görsel aşinalık kazanmaya çalıştım. Bu durumda işin içine daha teknik özellikler girdi. Süsleme gibi… Bu tip şeylerin geometrisini öğrendim. Artık 2 saniye içinde yeni bir desen üretecek alışkanlığa sahibim.

Minyatürden önce başka yöntemlerle kült filmler ve Osmanlı sanatlarını harmanlamayı denedin mi? Hat sanatıyla tipografik bir çözümleme falan gibi yöntemler aklından geçti mi mesela? İşlerin çok detaylı ve bitmiş görünüyor. Böyle bi konteks ve yöntemin iyi çalışması da çok zor, görsel dilinin olgunlaşması çok zaman aldı mı?
Hayır, Star Wars ilk denememdi. Ama şunu söyleyebilirim, ilk düşüncemde minyatürle resimleme yoktu. Darth Vader’ı sade bir padişah portresi şeklinde resmetmeyi planlamıştım. 3. Selim portresi gibi… Tam istediğim şekilde beceremeyince minyatürün bunun için daha uygun yapıda olduğunu farkettim. Tam oturdu.

(Interstellar)

Daha minyatürünün eksik kaldığını düşündüğün filmler var mı? “Aklımda birde şu şu var, onları yapmadan kapatmam bu minyatür defterini” dediğin filmler neler?
Her şey bir yana, filmlere ilgili biri olarak bir şekilde bunu dillendirmek benim için bir eğlence. Arkadaş ortamında bir film üzerinde konuşmak nasıl eğlenceliyse bu da benim için böyle bir zevk. Tabi ki de sadece ve sürekli olarak filmler üzerinden ilerleyemem. Yani minyatür defteri hep açık olacak. Bu ilk seride sadece kişisel zevkten ziyade üçüncü kişilere derdimi anlatabilmek adına kült filmleri seçmem gerekiyordu. Benim apayrı sevdiğim bir kategori var: B sınıfı filmler. Ya da diğer adıyla aventür filmler… Hem filmlerin kendisi inanılmaz eğlenceli hem de bunları minyatür tarzıyla resimlemek. Aslında bu sergide bir tanesiyle başladım: Dünyayı Kurtaran Adam

Minyatür serin dünyayı dolaştı. Hiç seriye karşı rahatsız edici derecede oryantalist bakış açılarıyla karşılaştın mı? “Hiç de öyle düşünerek yapmamıştım, durun yorumlamayın” diye hissettiğin oldu mu hiç?
Açıkçası bekliyordum böyle bir şey. Sonuçta internete yüklüyorsun ve bir şeylere saldırmak için dört gözle bekleyen insanların nefes alıp verdiği yerler buralar. İlginç bir şekilde bu gerçekleşmedi. Sadece yer yer “Helal olsun be… Türk yapmış bunu. Gururlandım, tebrikler…” gibi yorumlara denk geldim. Rahatsız edici diyemem ama benim böyle bir bayrak sallama niyetim yoktu. Bunu anlayamamışlar.