Cevabını unutmaktan yorulmadığımız bir soru: “Bu Son Şansımız Mı?”

SALT’ın 2015’de gerçekleşen Paris İklim Değişikliği Konferansı paralelinde, insanlığın günümüzde karşı karşıya olduğu en kritik sorun olan iklim değişikliği etkileri karşısında müze ve kültür kurumlarının sorumluluklarına dair bir diyalog kurmak amacıyla başlattığı Bu Son Şansımız mı? gösterimleri dün başlayan COP23 – Bonn İklim Değişikliği Konferansı’nı takiben 14-19 Kasım arasında SALT Galata’da devam ediyor.

İklim değişikliği ve küresel ısınma ile bağlantılı çevre sorunlarını farklı hikayeler üzerinden ele alan sekiz belgeselin yer aldığı gösterim programı, okyanuslarda dolaşan sıcak su akımlarının yok ettiği mercan resiflerinden elektronik atıkların yasa dışı trafiğine uzanan geniş bir çerçevede karşı karşıya olduğumuz korkunç değişimin yerelden evrensele uzanan tehlikeleri ile yüzleşmemize fırsat sunuyor.

SALT’ın her yıl gerçekleşen iklim değişikliği konferanslarına paralel olarak düzenlediği gösterimler üçüncü yılında da etkileyici bir dille ve çarpıcı gerçeklerle donanmış belgeseller üzerinden bir an önce harekete geçmediğimiz sürece bizi bekleyen karanlık geleceğin ipuçlarını görmemizi sağlıyor. Gözlerini tehlikeye karşı sıkı sıkıya kapamaktan yorulanları SALT Galata’dan sonra 19-22 Kasım tarihleri arasında Ankara’da Tatbikat Sahnesi’nde devam edecek gösterimlerde yer alan belgesellerin detayları için aşağıya alalım.

Yağmur İçin Teşekkürler / Thank You for the Rain (2017)
Yönetmen: Julia Dahr
Ne hakkında? Kenya’da çekim yaptığı sırada çiftçi Kisilu Musya ile tanışan Julia Darh, iklim değişiminin çevresinde yol açtığı yıkımı kamerasına kaydeden Musya’nın ailesi için endişe duyan bir babadan global ısınma ve iklim değişikliği mücadelesini uluslararası bir noktaya taşıyan yerel bir lidere dönüşmesini belgeliyor.
Neden izlemeli? “Tek başıma ben ne yapabilirim ki?” sorusu ile sık sık başbaşa kalan herkesin ilham almak ve motive olmak için bu yılın çok konuşulan ve festivallerde alkış toplayan bu belgeseli kaçırmaması gerekiyor.
Alıntı: “Geri kalan hayatınız için bu yemini etmelisiniz: ‘Ölmeden önce benden geriye miras olması için bir ağaç dikeceğim.”

Lüfer – Boğazın Prensi / Blue Fish – Prince of Bosphorus (2015)
Yönetmen: Mert Gökalp
Ne hakkında? Mert Gökalp’in belgeseli İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi’ndeki canlı türlerinin; ağır endüstri, bilinçsiz avlanma ve tüketim gibi nedenlerle karşı karşıya kaldığı kritik tehlikeleri İstanbul’un simgelerinden biri olan Lüfer balığı üzerinden anlatıyor. İnsan eliyle doğaya verilen zararın bir şehrin insanlarına ve kültürüne nasıl etkileri olduğunu ele alan belgesel bir yandan kamerayı sualtına da sokarak anlatılan hikayenin deniz altındaki izdüşümünü de gözler önüne seriyor.
Neden izlemeli? İstanbul kültürünün ayrılmaz bir parçası olan Boğaz balıkçılarının dilinden dinlediğiniz şikayetleri ve dertleri bir de deniz canlılarının gözünden görebilmek için. Ayrıca SALT Galata’daki gösterimin ardından yönetmen Gökalp ve film ekibinin katılımıyla bir söyleşi de gerçekleştirilecek.
Alıntı: “5 kilometre, 4 kilometre ağ atıp, Boğaz’ın ağzını kapatıp, etrafını çevirirlerse… Bugün ne yapıyoruz? Norveç’ten balık ithal ediyoruz.”

Özgürlük İçin Topraklar / Les Liberterres  (2015)
Yönetmen: Jean-Christophe Lamy ve Paul-Jean Vranken
Ne hakkında? Tarımın ticarileşmesine karşı mücadele veren dört çiftçinin Avrupa’dan Afirka’ya olan yolculuğunu aktaran belgesel bu dört karizmatik karakterin öyküsü üzerinden dünyanın açlık sorununa karşı içselleştirdiğimiz bilimsel söylemleri de eleştiren bir anlatı sunuyor.
Neden izlemeli? Şehrin, betonun ve inşaatların arasında unuttuğumuz, insan-toprak ilişkisini hatırlamak için.
Alıntı: “Toprak öldü!”

Çöp Mandala / Waste Mandala (2015)
Yönetmen: Alessandro Bernard ve Paolo Ceretto
Ne hakkında? Doğal güzellikleri ve kutsal tapınakları ile tüm dünyadan ziyaretçi çeken Nepal’de yüksek turizm ve hızlı  tüketim sonucunda oluşan çöp yığınını temizleyen Green Soldiers (Yeşil Askerler) gönüllülerin hikayesini anlatan belgesel aynı zamanda bu gönüllülerin toplumun ve Nepal kültürünün yozlaşmış yüzüyle karşı karşıya kalmasını da konu ediniyor.
Neden izlemeli? Green Soldiers gönüllülerinin topladıkları çöplerden bir Mandala inşa etmeye koyulması sayesinde insanlığın çirkinlikten güzellik yaratma potansiyeline tanıklık etmek için.
Alıntı: “Nepal’deki çöpü, hatta çöplerin yarısını toplasak, bu Everest Dağı’nın iki katı büyüklüğünde olur.”

Mercan Peşinde / Chasing Coral  (2017)
Yönetmen: Jeff Orlowski 
Ne hakkında? Günümüzde daha önce görülmemiş bir hızla tükenmekte olan mercan resiflerinin hikayesini anlatan belgesel deniz altının gösterişli ekosistemlerinin karşı karşıya olduğu tehlikeler hakkında daha önce bilinmeyen gerçekleri ortaya çıkarıyor.
Neden izlemeli? Türlü zorluklara rağmen kararlılık ve iradeyle keşfedilen bilgileri sualtının en görkemli ekosistemlerinin etkileyici çekimleri eşliğinde sindirmek için.
Alıntı: “Pek çok insan hayranlıkla uzaya bakıyor, oysa kendi dünyamızda hayat ile ışıldayan uzaylı bir evren var.”

Antropologlar / The Anthropologist (2015)
Yönetmen: Seth Kramer, Daniel A. Miller ve Jeremy Newberger
Ne hakkında? İklim değişikliğinin farklı coğrafyalarda yaşayan yerli halkların yaşamına olan etkisini araştıran Susie ve Katie Crate’in öyküsü aktaran belgesel antropolog anne-kızın Güney Pasifik’ten Sibirya’ya uzanan 5 yıllık macerasına eşlik ediyor.
Neden izlemeli? Hepimizi yakından ilgilendiren ve etkileyen iklim değişikliği konusunu Amerikalı bir genç kızın perspektifinden izleyebilmek için.
Alıntı: “Eğer yaklaşanı değiştiremiyorsak, biz kendimiz değişmeye hazır mıyız?

E-Atık Felaketi / The E-Waste Tragedy  (2014)
Yönetmen: Cosima Dannoritzer
Ne hakkında? Belgesel yüksek geri dönüşüm maliyetleri nedeniyle yasa dışı yollarla dünyanın yoksul bölgelerine bırakılan elektronik atıkların doğada ve yerel halklar üzerine yarattığı ciddi tahribatı ortaya koyuyor.
Neden izlemeli? Hiç düşünmeden büyük bir hızla tükettiğimiz teknolojik ürünlerin insanlığa ve doğaya görmediğimiz maliyetiyle yüzleşmek için.
Alıntı: “Elektronik atıkların yasadışı trafiğinin uyuşturucu trafiğinden daha büyük olduğu söyleniyor.”

https://www.youtube.com/watch?v=fGb6KXO5-sE

Eğer Bir Ağaç Devrilirse: Yeryüzü Özgürlük Cephesinin Hikâyesi
If A Tree Falls: A Story of the Earth Liberation Front  (2011)
Yönetmen: Marshall Curry
Ne hakkında? Çevreci örgütler arasında en tartışmalı ve dikkat çeken oluşumlardan biri olan ELF’in kuruluş ve dağılış öyküsünü aktaran belgesel örgütün önemli üyelerinden Daniel McGowan’ın radikal dönüşümü üzerine odaklanıyor.
Neden izlemeli? FBI tarafından ABD’nin en tehlikeli yerel terör örgütü olarak tanımlanan ELF’in hikayesi üzerinden ‘Ne yapmalı?’ sorusuna yanıt ararken, terör tanımının işlevsel esnekliği üzerine sorular sorabilmek için.
Alıntı: “Ciğerlerin sökülene kadar bağırıyorsan ve kimse seni duymuyorsa, ne yapabilirsin?”

Ana görsel:
The E-Waste Tragedy  [E-Atık Felaketi] (2014) filminden bir kare ©Media 3.14