95. Oscar Ödülleri: Kimler ödüle yakın?
Yazı: Merdan Çaba Geçer
Türkiye tarihinin en büyük felaketi henüz haftalar önce vuku bulmuş, aklımız ve kalbimiz afet bölgelerinde kalmışken, sinema veya başka bir sanat dalı üzerine yazıp çizmenin motivasyonunu her daim koruyabildiğimizi söylemek güç. Yine de bir Bant Mag. geleneği olan Oscar tahmini dosyasını es geçmeyelim; ödüle uzanmaya yakın olanlara göz atarken, geçtiğimiz sinema senesini analım istedik.
Malum; sosyal medya hesapları, sinema forumları ve ödül tahmin siteleri “Kimler kazanır?” listeleriyle dolup taşmakta. Kimi sürpriz sonuçlar göreceğimiz aşikâr elbette; yine de çoğu kategorinin öne çıkan, favori konumda olduğu söylenen adayları da mevcut. Buradan hareketle, yarıştaki genel tabloya dair fikir sahibi olmak isteyenler için -En İyi Kısa Film, En İyi Kısa Animasyon ve En İyi Kısa Belgesel harici- tüm dalları masaya yatırdık.
95. Akademi Ödülleri, 12 Mart’ı 13 Mart’a bağlayan gece sahiplerini bulacak. Önden tüm aday listesini incelemek isteyenleri buraya alalım.
Film, Yönetmen ve Senaryo kategorileri
Gecenin büyük kategorisi En İyi Film’de kimi zaman iki, hatta üç başlı yarışlara şahit olabiliyoruz. Şöyle bir hafızaları tazeleyip 2016’ya döndüğümüzde The Revenant ile Spotlight arasındaki rekabetin son dakikaya kadarki belirsizliği anımsanabilir örneğin. Bu kez favori konumunda bulunan yapım ise neredeyse bir sene önce ayak seslerini duyurdu, fısıltı gazetesi sayesinde gişenin altını üstüne getirdi: Everything Everywhere All at Once. Meslek ve eleştirmen birlikleri dâhil sezondaki hemen her durakta ödülleri silip süpüren bu A24 bağımsızı arkasına öylesine büyük bir rüzgâr aldı ki Lord of the Rings: The Return of the King’in rekorunu ekarte etmeyi ve 158 ödülle “sinema tarihinin en fazla ödül alan filmi” sıfatını kapmayı dahi başardı. Oscar cephesinde de rakipsiz olduğu kesin gibi ama “Ben ısrarla bir alternatif arıyorum.” diyenlerdenseniz, gözünüzü BAFTA’ya damga vuran All Quiet on the Western Front’tan ayırmayabilirsiniz.
En İyi Film ve En İyi Yönetmen dallarında zarftan farklı yapımların çıktığına -geçtiğimiz törende olduğu gibi- zaman zaman şahit olabiliyoruz. Ne var ki Everything Everywhere All at Once’ın yönetmen kategorisinde de heykelciğe uzanması oldukça olası. Daniel Kwan ile Daniel Scheinert’ın henüz ikinci ortaklıklarında Yönetmenler Birliği Ödülleri’nde (DGA) zaferi tattıkları hafife alınmamalı örneğin — DGA’in seçimleriyle Akademi tarihi dikkate değer paralelliklere sahip. Dolayısıyla neredeyse çeyrek asırdır dördüncü Oscar’ını kazanmayı bekleyen Steven Spielberg’ün (The Fabelmans) hayalleri başka bahara kalmışa benziyor.
Çoklu evren gibi son yıllarda oldukça popülerleşmiş bir konsept üzerinden, göçmen bir ailenin birbirlerini tanıma ve varoluşlarını anlamlandırma çabasını izlettiren “Daniellar”, senaryo kategorisinde de oldukça sağlam bir pozisyona sahip. En çok bu dalda iddiası bulunan Martin McDonagh’ın (The Banshees of Inisherin) kaleminin gücü hafife alınmamalı yine de. Kafamızı Uyarlama Senaryo dalına çevirdiğimizde ise daha belirsiz bir yarıştan bahsetmek mümkün. Senaristler Birliği Ödülleri’nin (WGA) seçimi Sarah Polley (Women Talking) olsa da filmin beklendiği düzeyde yankı uyandırmaması sebebiyle, Living veya All Quiet on the Western Front alternatiflerine de yönelebilirler.
En İyi Film
Ödüle yakın: Everything Everywhere All at Once
Alternatif: All Quiet on the Western Front
En İyi Yönetmen
Ödüle yakın: Daniel Kwan ve Daniel Scheinert (Everything Everywhere All at Once)
Alternatif: Steven Spielberg (The Fabelmans)
En İyi Özgün Senaryo
Ödüle yakın: Everything Everywhere All at Once
Alternatif: The Banshees of Inisherin
En İyi Uyarlama Senaryo
Ödüle yakın: Women Talking
Alternatif: Living veya All Quiet on the Western Front
Oyunculuk kategorileri
Normal şartlarda oyunculuk dallarında SAG, BAFTA, Critics’ Choice, Altın Küre gibi çeşitli yol göstericilerini baz alır ve heykelciğe kimin uzanacağına dair fikir birliğine varırdık. Ancak dört oyunculuk kategorisinin üçünde sonuçları kestirmek hiç kolay değil bu sefer. Sürprizleri seven bünyelerin kalp atışlarını hızlandıracak bir tablo var önümüzde.
Bu sene aday gösterilen 20 oyuncuya yakından baktığımızda, daha önce Oscar kazanmış olan tek bir isimden söz edebiliyoruz: Cate Blanchett (TÁR). Oldukça gösterişli performansının BAFTA ve Eleştirmenlerin Seçimi Ödülü’ne (Critics’ Choice) layık görüldüğünü hesaba katarsak, Cate Blanchett’in şansının olmadığını düşünmek mantıksız olur elbet. Öte yandan çok yönlü performansıyla zaten iddiası oldukça yüksek Michelle Yeoh’ya (Everything Everywhere All at Once); yaş ayrımcılığı bitmek bilmeyen, ırk temsilinde bir türlü sınıfı geçemeyen Hollywood’un bir vefa borcu olduğu da kesin. Tarihinde beyaz olmayan tek bir kazananı (Halle Berry, Monsters’s Ball, 2001) bulunan En İyi Kadın Oyuncu dalında ezberler ikinci kez bozulacak gibi.
En İyi Erkek Oyuncu, yine net konuşmanın pek mümkün olmadığı kategorilerden. Terazinin bir ucunda gösterişli bir metot oyunculuğu sergilemiş, hâlâ rolden çıkamamasıyla sosyal medyanın diline düşen Austin Butler (Elvis); öteki ucunda trajik bir kariyer öyküsüne sahipken uzun zaman sonra sahalara dönüş yapan, yoğun prostetik makyaj altındaki performansıyla Brendan Fraser (The Whale) var. Elvis’in Akademi tarafından daha fazla takdir edilmiş olmasının da tesiriyle Austin Butler bir adım önde diyebiliriz. En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu’da ise risksiz, güvenli sularda yüzüyoruz. Neredeyse her törende zafer tadıp pek duygusal ödül konuşmaları yapmayı adet edinen Ke Huy Quan (Everything Everywhere All at Once), yeniden göz pınarlarımıza teşebbüs etmeye kararlı görünüyor.
Geldik fırtınaların koptuğu, kaosun hüküm sürdüğü, son yılların kazananı en meçhul dallarından birine: En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu. Siyah kültürünün değerli yeteneklerinden biri olsa da ilk -ve kısa süre öncesine kadar tek- adaylığını 19 sene önce elde eden Angela Bassett (Black Panther: Wakanda Forever), bir Marvel filmiyle aday gösterilen ilk oyuncu olarak tarih yazdı. Critics’ Choice ve Altın Küre sonuçlarıyla oklar onu işaret ediyor gibi görünse de SAG’de Jamie Lee Curtis’in (Everything Everywhere All at Once), BAFTA’da Kerry Condon’ın (The Banshees of Inisherin) tercih edildiği unutulmamalı. Bakalım son gülen kim olacak…
En İyi Kadın Oyuncu
Ödüle yakın: Michelle Yeoh (Everything Everywhere All at Once)
Alternatif: Cate Blanchett (TÁR)
En İyi Erkek Oyuncu
Ödüle yakın: Austin Butler (Elvis)
Alternatif: Brendan Fraser (The Whale)
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu
Ödüle yakın: Angela Bassett (Black Panther: Wakanda Forever)
Alternatif: Jamie Lee Curtis (Everything Everywhere All at Once) veya Kerry Condon (The Banshees of Inisherin)
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu
Ödüle yakın: Ke Huy Quan (Everything Everywhere All at Once)
Alternatif: –
Uluslararası Film, Animasyon, Belgesel
Almanya yapımı All Quiet on the Western Front, Film ve Senaryo gibi kritik kategorilere bile sızabilmişken En İyi Uluslararası Film’de başka alternatifler aramaya çalışmak, gereksiz heyecan yaratmak olarak da düşünülebilir. Sürpriz şekilde Altın Küre’yle buluşan Argentina 1985 kenara not edebilir belki. Animasyon’da da yine rakipsiz bir film ödüle koşuyor: Guillermo del Toro’s Pinocchio. Diğer adayların şansı yok denecek kadar az.
Belgeselde, Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan kazanarak benzeri az görülmüş bir başarı yakalayan All the Beauty and the Bloodshed tercihi şaşırtmayacaktır. Fotoğrafçı ve aktivist Nan Goldin’in yaşamını aktarırken, Opioid salgınından sorumlu Sackler ailesinin çöküşüne de temas eden Laura Poitras filminin en büyük rakibiyse “Vladimir Putin’in en çok korktuğu kişi” olarak nam salmış, aynı soyadlı Rus siyasetçiyi konu edinen Navalny. Zarftan üçüncü bir adayın çıkması pek olası gözükmüyor.
En İyi Uluslararası Film
Ödüle yakın: All Quiet on the Western Front (Almanya)
Alternatif: Argentina 1985
En İyi Animasyon
Ödüle yakın: Guillermo del Toro’s Pinocchio
Alternatif: –
En İyi Belgesel
Ödüle yakın: All the Beauty and the Bloodshed
Alternatif: Navalny
Teknik kategoriler
En İyi Kurgu
Ödüle yakın: Everything Everywhere All at Once
Alternatif: Top Gun: Maverick
En İyi Görüntü Yönetimi
Ödüle yakın: All Quiet on the Western Front
Alternatif: Elvis
En İyi Prodüksiyon Tasarımı
Ödüle yakın: Babylon
Alternatif: Elvis
En İyi Kostüm Tasarımı
Ödüle yakın: Elvis
Alternatif: Black Panther: Wakanda Forever
En İyi Makyaj & Saç Tasarımı
Ödüle yakın: Elvis
Alternatif: The Whale
En İyi Özgün Müzik
Ödüle yakın: Babylon
Alternatif: All Quiet on the Western Front
En İyi Özgün Şarkı
Ödüle yakın: “Naatu Naatu” (RRR)
Alternatif: “Lift Me Up” (Black Panther: Wakanda Forever)
En İyi Ses
Ödüle yakın: Top Gun: Maverick
Alternatif: All Quiet on the Western Front
En İyi Görsel Efekt
Ödüle yakın: Avatar: The Way of Water
Alternatif: –
