Zaman Tüneli: adidas

Az sonra içine dalacağınız zaman tünelini farklı tarih taramalarının bir araya gelmesiyle oluşan bir sneaker kültürü yolculuğu olarak tasarladık. Başlangıç noktamızı Adi Dassler’in 1920’lerde ilk ayakkabısını ürettiği çamaşır odasına konumladık ve o günden bugüne hem spor sektörünü kökten değiştiren, hem de sokak stilini ve kültürünü derinden etkileyen adidas’ın hikayesini adım adım takip ettik. Şimdi hep beraber kemerleri bağlayalım ve yaklaşık yüz, net olmak gerekirse 98 yıl öncesine dönelim.

1920 – Adolf “Adi” Dassler tüm atletlerin spesifik ihtiyaçları göz edilerek üretilmiş ayakkabılara ihtiyacı olduğu düşüncesinden yola çıkarak ayakkabı ustası Karl Zech Dassler ile annesinin çamaşır odasında ilk ayakkabısını üretti.

1925 – Adi Dassler ilk el yapımı çivili sprint ayakkabısını üretti.

1936 – Berlin’de gerçekleşen yaz olimpiyatlarında çoğu koşu atleti Dassler ayakkabılar giydi.

1948 – Rudolf ve Adi Dassler kardeşler yollarını ayırdı. Adolf Dassler ise kendi takma adı “Adi” ve soyadı “Dassler”i bir araya getirerek adidas markasını hayata geçirdi. Markanın alamet-i farikası, ilerleyen yıllarda adidas logolarında kullanılacak üç bant da bir ‘trademark’ olarak bu süreçte yaratıldı.

1952 – Spor çantası, değiştirilebilir kramponlar gibi ürünlerle adidas ürün yelpazesi genişlemeye başladı.

1954 – İsviçre’de düzenlenen Dünya Kupası’nda tüm futbolcularının adidas ayakkabılar giydiği Almanya milli takımı, heyecan düzeyi oldukça yüksek final maçında Macaristan’ı 3-2 yenerek şampiyon oldu. adidas uzun yıllar boyunca konuşulacak bu zaferle spor tarihine adını yazdırdı.

1965 – Daha sonra ikonik tenis oyuncusu Stan Smith’in ismini alacak adidas Haillet modeli piyasaya çıktı.

1966 – adidas’ın en ikonik modellerinden Gazelle piyasaya çıktı. İlk olarak kırmızı renkte ve iç mekan sporları için üretilen Gazelle, 90’larda ise değişen tasarımıyla başta Kate Moss olmak üzere pek çok ünlü isim tarafından giyilen, İngiliz pop ve alternatif müzik sahnesinin önemli simgelerinden biri haline gelecekti.

1967 – Efsanevi Alman futbolcunun ismini alan Frank Beckenbauer tracksuit adidas’ın ilk kıyafet ürünü olarak spor ürünleri piyasasında yeni bir segment yarattı. Bu ikonik model, daha sonra adidas Originals’ın birçok günlük modeline ilham verecek, Türkiye’de ise 70’lerin kült filmi Hababam Sınıfı’ndaki Şener Şen’in karakteri, spor hocası Badi Ekrem ile anılmaya başlayacaktı.

1970 – adidas 1970 FIFA Dünya Kupası için TELSTAR isimli ilk resmi futbol topunu üretti. O dönemin tüm diğer topları gibi tamamen deriden üretilen TELSTAR, siyah – beyaz televizyonlarda görünürlüğün arttırılması için siyah beşgenlerle süslenmiş ilk top olma özelliğini taşıyordu.

1972– adidas ilk defa Münich’de gerçekleşen olimpiyatların resmi sponsoru oldu. 26 Ağustos’ta başlayan olimpiyat oyunları aynı zamanda adidas tarihinde oldukça önemli bir anı da işaretledi: Trefoil logosunun lansmanı. Önceleri performans ürünleri için kullanılan bu logo 1997’de ise adidas’ı sokak kültürüne ve yaşam stiline yön veren bir marka haline getiren Originals kategorisinin sembolü olacaktı.

1972 – Sporcuların soyunma odaları için tasarlanan ve günümüzde yeniden – özellikle terlik içinde çorap stiliyle – bir moda akımı haline gelen “adilette slides” isimli terlikler üretildi.

1978 – Tek başına spor ürünleri endüstrisinde devrim yaratan Adi Dassler 6 Eylül 1978 ‘de 78 yaşındayken vefat etti. Dassler’in oğlu Horst annesi Käthe’nin de desteği ile babasının yenilikçi ve vizyoner üretim mirasını devralarak şirketin başına geçti.

1978 -adidas’ın Tango River Plate isimli topunun ortaya çıkması ile futbol topu tasarımı yeni bir devrim yaşadı. adidas bir kez daha ‘tasarım klasiği’ olacak bir top yarattı ve bu tasarım 2000 yılına kadar kullanıldı.

1984 – Artık gündelik hayatın bir parçası olan adım, yakılan kalori ve koşulan uzaklık ölçme gibi özellikler ilk defa adidas’ın fütüristik Micropacer modelinde kullanıldı. Çağının ötesinde bir tasarımla ayakkabının içine yerleştirilen pedometre ve üst bölümünde bulunan minik ekran sayesinde Micropacer ilk akıllı spor ayakkabısı oldu.

1984 – Japon anime ve manga kültürünün tüm dünyaya yayılan örneklerinden biri olan ve bu sene adidas x Dragon Ball Z koleksiyonu ile tekrar gündeme oturan Dragon Ball ilk bölümünü yayınladı.

1997 – Performansın ve markanın geleceğini temsil eden Equipment (EQT) serisi ile beraber performans ürünlerinin sembolü haline gelen yeni adidas logosunun lansmanı yapıldı. Performans odaklı ürünlerin yanı sıra sektörde ilk kez bir yaşam stili segmenti yaratan adidas, Trefoil logosu altında birleşen Originals kategorisiyle spordan ilham alan ve sokak stiline damgasını vuracak koleksiyonları üretmeye başladı.

1998 – adidas-Salomon AG köklerine geri dönerek Herzogenaurach’ın dışında bulunan eski bir ABD ordu üssünü sürekli yenilenen, büyüyen ve geliştirilen bir genel merkez haline getirdi.

1999 – Kurulduğu günden bu yana spor sektöründe tarih yazan adidas 50. yılını kutladı.

2000’ler – Yeni milenyumun başlangıcıyla beraber adidas bir kez daha spor giyim sektöründe devrim yarattı. Yohji Yamamoto, Stella McCartney gibi isimlerle heyecan verici iş birlikleri yapan adidas aynı zamanda Y-3 ve Porsche Design Sport gibi yeni markalar da yarattı.

2003 – “impossible is nothing” (İmkansız Diye Bir Şey Yoktur) sloganıyla yola çıkan yeni adidas kampanyası farklı dallardan efsanevi sporcuları bir araya getirdi.

2005 – Bir diğer sektör devi Reebok adidas ailesine katıldı.

2009 – adidas’ın 60. yılı şerefine, sayısız ünlünün davet edildiği, ev partisi temalı ikonik bir marka filmi çekildi.

2010 – 2010’da başlayarak art arda beş yıl gerçekleştirilen adidas All Originals partileri İstanbul eğlence hayatı tarihinde unutulmaz etkinliklere imza attılar.

2011 – Stadyumdan podyum ve sokağa, hayatın her alanına yönelik ürünler üreten adidas spor, sokak ve stili bir araya getiren, “All In” kampanyasını başlattı. Hedeflerin ve hayatta karşına çıkan zorluklar ne olursa olsun başarı için tam adanmışlık gerektiğinin altını çizen kampanyanın arasında pek çok ünlü isim bulunuyordu.

2013 – adidas BOOST^TM isimli, devrim yaratan yastıklama teknolojisini ayakkabılarında kullanmaya başladı. BOOST^TM binlerce benzersiz enerji kapsülü içeren termoplastik poliüretan (TPU) teknolojisi ile kullanıcılara sektörün en yüksek enerji dönüşünü sağlamayı başardı ve sadece performans ürünlerine değil, Originals modellerine de damgasını vurdu.

2013 – adidas moda dünyasına damgasını vuracak klasik tenis ayakkabısı Stan Smith modelini tekrar piyasaya çıkardı. Pek çok ünlülere özel olarak gönderilen ayakkabıların dil bölümünde Stan Smith yerine o ünlünün kendi yüzü yer alıyordu.

2015 – Sneaker dünyasının en iddialı iş birliklerinden adidas x Kanye West, adidas Yeezy 750 Boost “Light Brown” isimli ilk Yeezy modelini piyasaya çıktı.

2016 – adidas geçmişten ilham alarak geleceği inşa eden bir diğer ayakkabı modelini piyasaya çıkardı: NMD. Orta tabanda kullanılan renkli paneller ile 80’lere gönderme yapan NMD modelleri adidas’ın Boost^TM topuk ve ultra hafif Primeknit gövde gibi son dönem teknolojilerini de barındırıyordu.

2016 – adidas Your Future Is Not Mine isimli yeni kampanyasını başlattı. Bu slogan oldukça vurucu bir kampanya filmiyle beraber başkalarının baskılarına boyun eğmeden kendi geleceğini yaratmak için çalışan gençlere sesleniyordu.

2016 -“Gelecek gücünü geçmişten alıyor’’ temasıyla, konserler, atölye çalışmaları, film gösterimleri, konuşmalar, sergi ve partilerle ziyaretçilere geleceği şimdi deneyimleme fırsatının sunulduğu adidas Future House mekanı, sadece üç aylığına, İstanbul Karaköy’de açıldı. Kendi geleceğini yaratanlardan ilham alan Future House, sanat, müzik ve moda alanında geçmişten ilham alıp geleceğe yön veren genç yaratıcıların buluşma noktasıydı.

2016 – adidas Originals dünyanın dört bir yanından özgün işlere imza atan isimlerin bir araya gelerek yaratıcılık üzerine sohbetler gerçekleştirdiği #TLKS serisini ilk etkinliğini gerçekleştirdi.

2017 – adidas’ın yan markalarından Y-3 ve moda tasarımcısı Yohji Yamamoto aralarında ünlülerin de bulunduğu uzaya yapılacak ilk ticari yolculukta kullanılacak uzay tulum ve botlarını kendilerinin üreteceğini duyurdu.

2017 – adidas Originals mağazaları yeniden İstanbul’da açıldı.

2017 – Dua Lipa, Miles Silvas, Playboi Carti, Lu Han, A$AP Ferg, Nick Young, Kaytranada, Florencia Galarza, Marcelo Vieira ve Adrianne Ho gibi ünlü isimlerin yer aldığı, yaratıcılığın evrimin sabit bir parçası olduğunu gösteren “Original Is Never Finished” kampanyası yayınlandı.

2017 – adidas ayakkabı imalatı alanında geleceği bugüne getiren, kişisel ve amaca uygun ürünlerin tamamen otomatik bir süreçle üretildiği SPEEDFACTORY tesisini açtı. Tesisin ilk ürünü ise Made For London (AM4LDN) modeli oldu.

2017 – adidas denizlerdeki çevre kirliliğini azaltmak amacıyla adidas x Parley iş birliği adı altında yaratılan, okyanuslara ulaşmadan toplanan plastiklerden üretilen ve Parley Okyanus Plastiği adı verilen dönüştürülmüş materyalleri kullanan ayakkabı serisini piyasaya sürdü.

2018 – adidas derin bilgi birikimine ve atletlerden topladığı datalarla dayanarak yarattığı tasarımları üç boyutlu baskı şirketi Carbon ile beraber Futurecraft 4D serisinde hayata geçirdi. Dijital Işık Sentezi teknolojisi kullanılarak üretilen bu seri, en ileri seviyede kişiselleştirilmiş performans ürünleri hayalini gerçeğe dönüştürdü.

2018 – adidas 2018 NBA All-Star Weekend etkinliği için katılımcılara olağanüstü deneyimler vadeden 747 Warehouse’un açılışını yaptı.  Farklı modellerin denenebildiği, 2 Chainz ve Snoop Dogg’un kurduğu basketbol takımlarının kapışmalarını izlenebildiği, etkinliğe özel koleksiyoner ürünlerinin özel bir çekiliş mekanizmasıyla satışa sunulduğu, genç müzisyenlerin Pharrell gibi önemli isimlere demolarını dinletebildikleri ve Futurecraft gibi ileri teknoloji ayakkabıların yapım sürecinin izlenebildiği 747 Warehouse, hem sneaker kültürü hem de spor tarihine damgasını vuran bir etkinlik olarak gerçekleşti.