Brian Eno’dan Microsoft’a açık mektup: “Eğer bir ses gerçek bir değişimi tetikleyebilecekse…”
20 Mayıs’ta Microsoft Build konferansında konuşma yapan CEO Satya Nadella’yı şirketin İsrail hükümetiyle yaptığı iş birliğinin Gazze’deki sivillere yönelik saldırılara teknoloji sağladığı gerekçesiyle protesto eden Joe Lopez, görevliler tarafından salondan çıkarılırken “Bir Microsoft çalışanı olarak bu soykırıma ortak olmayı reddediyorum.” demişti. Lopez’in yaşananların ardından şirkete yazdığı mektuba da buradan ulaşabilirsiniz.
Konuya karşı sessiz kalmayı reddedenler arasında Windows 95’in meşhur açılış müziğinin bestecisi olan Brian Eno da var. Eno, başkanlığını yürüttüğü Londra merkezli barış hareketi Stop the War Coalition’ın web sitesi ve kendi Instagram hesabı aracılığıyla yayımladığı “Not In My Name” adlı açık mektupta hem Joe Lopez ve meslektaşlarının dayanışmasını büyütme hem de Microsoft’a soykırıma katkıda bulunan faaliyetlerini askıya alma çağrısında bulundu.
Metnin Türkçe çevirisini aşağıda okuyabilirsiniz.
Benim adıma değil: Brian Eno’dan Microsoft’a açık mektup
1990’ların ortasında, Microsoft’un Windows 95 işletim sistemi için kısa bir müzik bestelemem istendi. O zamandan bu yana milyonlarca – hatta belki milyarlarca – insan, teknolojik açıdan umut verici bir geleceğe açılan bir kapıyı temsil eden bu kısa açılış sesini duydu. Bu projeyi yaratıcı bir meydan okuma olarak memnuniyetle kabul ettim ve şirketle olan iletişim sürecinden keyif aldım. Aynı şirketin bir gün baskı ve savaş mekanizmalarının bir parçası hâline gelebileceğine asla inanmazdım.
Bugün, bu kez bir besteci olarak değil; Microsoft’un çok farklı bir yapıdaki rolü karşısında alarm durumundaki bir vatandaş olarak konuşmak zorundayım: Bu yapı, Filistin’de gözetim, şiddet ve yıkıma yol açıyor.
15 Mayıs 2025 tarihli bir blog yazısında Microsoft, İsrail Savunma Bakanlığı’na “yazılım, profesyonel hizmetler, Azure bulut hizmetleri ve Azure yapay zekâ hizmetleri, dil çevirisi” sağladığını kabul etti. Ardından şu ifadeyi kullandı: “Microsoft’un, müşterilerin yazılımlarımızı kendi sunucularında veya diğer cihazlarında nasıl kullandığına dair bir görüş alanı yoktur.” Bu “hizmetler”, önde gelen hukukçular, insan hakları kuruluşları, Birleşmiş Milletler uzmanları ve dünya genelinde sayısı giderek artan hükümetler tarafından soykırım olarak tanımlanan eylemleri yürüten bir rejimi destekliyor. Microsoft’un İsrail hükümeti ve ordusuyla yaptığı iş birliği sır değil ve şirketin yazılımları, “Babam Nerede?” gibi komik isimlerle anılan (Filistinlilerin evlerinde hedef alınıp öldürülmelerine sebep olan) ölümcül teknolojilerde kullanılıyor.
Etnik temizlikle suçlanan bir hükümete ileri düzey yapay zekâ ve bulut hizmetleri satmak ve bu hizmetleri sağlamak, “normal akışındaki bir iş” değildir. Bu, suça ortak olmaktır. Savaş suçlarını mümkün kılabilecek sistemleri bilerek inşa ediyorsanız, o suçlara kaçınılmaz olarak ortak olursunuz.
Artık, Microsoft gibi şirketlerin hükümetlerden daha fazla etkiye sahip olduğu bir çağda yaşıyoruz. Böyle bir gücün beraberinde mutlak bir etik sorumluluk getirdiğine inanıyorum. Bu nedenle, Microsoft’a uluslararası hukukun ihlaline katkıda bulunan tüm faaliyetleri destekleyen hizmetlerini askıya alma çağrısında bulunuyorum.
Benim yeni açılış sesim şu: Sessiz kalmayı reddederek gerçekten sarsıcı bir şey yapan cesur Microsoft çalışanlarıyla dayanışma içinde olun. Onlar, hayatlarını kaybeden ve kaybetmeye devam edecek insanlar için geçim kaynaklarını riske atıyorlar.
Sanatçıları, teknoloji uzmanlarını, müzisyenleri ve vicdan sahibi tüm insanları bu çağrıya katılmaya davet ediyorum.
Ayrıca, Windows 95 için o meşhur açılış sesi karşılığında aldığım ücreti artık Gazze’deki saldırılardan etkilenen mağdurlara yardım için kullanacağımı taahhüt ediyorum. Eğer bir ses gerçek bir değişimi tetikleyebilecekse, o ses bu olsun.
-Brian Eno
