3. Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri başladı

3. Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri, dünya dilleri ile Kürtçe arasındaki diyaloğu geliştirmek amacıyla kurulan Lîs Yayınları ve şehirdeki kültür sanat ortamının canlanmasına katkıda bulunan Diyarbakır Sanat Merkezi ortaklığıyla 25 Eylül-31 Ekim tarihlerinde gerçekleşiyor. Dünya genelinde gündemi belirleyen salgınla birlikte yakın geleceği görebilmenin her zamankinden zor olduğu bir dönemde, edebiyat penceresinden geçmişi düşünen, geleceği merak eden bir dizi konuşma, tartışma ve söyleşiden oluşan program, Lîs Yayınları’nın girişimiyle hayata geçen Wêjegeh Amed | Diyarbakır Edebiyat Evi’nin YouTube kanalı üzerinden yayımlanacak.  

Programın açılış buluşmasında eşitlik ve özgürlük temasıyla yazdığı şiirleriyle Kürtçe edebiyatın önemli isimlerinden Abdulla Peşêw ve tarihe, kültüre ve toplumsal hayata farklı yaklaşımlar içeren çalışmalarıyla tanınan Gündüz Vassaf yer aldı. 

Programda neler var?

26 Eylül Cumartesi akşamı gerçekleşecek “Bavê Nazê’nin Edebi Dünyası: Gerçeklik ve Ötesi” oturumunda Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri’nin bu yılki onur konuğu Bavê Nazê ile farklı coğrafya ve dilleri temsil eden çok sayıda yazarın değerli katkılarıyla, çok boyutlu bir düşünme ve tartışma alanı sunulacak.

Aras Yayınları iş birliğiyle düzenlenen “Geçmişten Bir Ufuk: Zabel Yesayan” etkinliğinde ise, Zabel Yesayan’ın eserleri ve yaşamına odaklanırken, edebiyatın geçmişten geleceğe taşınan mirası hatırlanacak ve ulusal edebiyat içindeki yok sayma pratikleri tartışılacak. Kürtçe’nin yeni ifade biçimleri alanındaki deneysel çalışmaları ile eşsiz eserler üreten Ehmed Huseynî, “Bulutumsu Yakarışlar” adıyla Kurmancî şiirde açılan yeni ufukları işaret ediyor. Sözlü edebiyattan yazılı edebiyata uzanan bir çizgide Lazca’nın yaşam öyküsü “Dil Yarası: Lazca’nın Bilinmeyenleri” başlığıyla programda yer alıyor. Bugünle geleceği birbirine bağlayan değişiklikler edebiyatın ilgi alanları kadar yayıncılığın yaşadığı değişim açısından da yeni soruları beraberinde getiriyor. “Kitabın Yolculuğu” oturumu, yayıncılık alanında hızla gelişen dijitalleşmeyi, tekelleşme, erişim ve telif ekseninde tartışmaya açıyor.

Programda dünya edebiyatıyla ilgili de pek çok bölüm var. Malta, Polonya ve Birleşik Krallık Galler’den yazarların katılımıyla Avrupa’nın sınırlarını ve edebiyatın kırılgan gelecekteki rolünü yeniden düşünmeye ve tartışmaya açan “Avrupa Edebiyatının Sınırında” başlıklı buluşma Literature Across Frontiers iş birliğiyle gerçekleşiyor. 

Notos Kitap işbirliğiyle düzenlenen ve Alejandro Zambra’dan Thomas Bernhard’a farklı arka planlardan gelen yazarların metinlerindeki yaratıcı potansiyelleri gözden geçiren “Yansımalar: Dünya Edebiyatında Karşılaştırmalı Metin Okumaları” oturumunda ise edebiyatın aynasından geleceğin ufku yorumlanıyor. 

Programda ayrıca Metis Yayınları iş birliğiyle düzenlenen iki oturum davar. Ursula K. Le Guin’in önemli eseri Mülksüzler ile Nabokov’un az bilinen eserlerinden Çarpık Dünya’nın açtığı iktidar tartışmasını ele alan “Edebiyatın Direnci”, edebiyatta kolektif direnişi örmenin yollarına bakarken; “Edebiyatın Kuşkusu: Eko-kurguda Şiddet, Keder ve Yas” oturumunda güncel dünyayı algılamak için bir imkân sunan eko-eleştiri odağa alınıyor ve insanın doğayla kurduğu ilişkideki konumu sorgulanıyor. 

Etkinlik serisi, 31 Ekim Cumartesi günü bu yılın onur konuğu olan Bavê Nazê’nin gerçeklik ve hakikati arayan edebiyatının serüvenini paylaşan kapanış konuşmasıyla sona erecek.

3. Diyarbakır Karşılaştırmalı Edebiyat Günleri tam programı:

25 Eylül Cuma 20:00 (Program Sunuş)
Lal Laleş, Lîs Yayınları-Övgü Gökçe Yaşa, Diyarbakır Sanat Merkezi
Açılış Konuşmaları: Abdulla Peşêw, Gündüz Vassaf
21:00 Edebiyat ve Kırılgan Gelecek-Gaye Boralıoğlu, Burhan Sönmez, Lal Laleş

26 Eylül Cumartesi
20:00 Bave Nazê’nin Dünyası: Gerçekçilik ve Ötesi-Arif Hîto, Îsmaîl Sulêman Hacanî, Şivan Qasim Nêrweyî, Îbrahîm Xort

30 Eylül Çarşamba
20:00 Kitabın Yolculuğu-Cem Erciyes, Yekta Kopan

2 Ekim Cuma
20:00 Geçmişten Bir Ufuk: Zabel Yesayan-Nora Tataryan, Hazal Halavut, Alara Kuset

7 Ekim Çarşamba
20:00 Bulutumsu Yakarışlar-Ehmed Huseynî

9 Ekim Cuma
20.00 Edebiyatın Direnci: Mülksüzler ve Çarpık Dünya- Zeynep Demirsü, Levent Mollamustafaoğlu

14 Ekim Çarşamba
20.00 Yansımalar: Dünya Edebiyatında Karşılaştırmalı Metin Okumaları-Behçet Çelik, Semih Gümüş

16 Ekim Cuma
20.00 Avrupa Edebiyatının Sınırında-Clare Azzopardi, Julia Fiedorczuk, Niall Griffiths, Alexandra Büchler, Övgü Gökçe Yaşa

21 Ekim Çarşamba
20.00 Dil Yarası: Lazcanın Bilinmeyenleri-İsmail Avcı Bucaklişi

23 Ekim Cuma
20.00 Baharın İnadı: Cegerxwîn ve Nazım Hikmet-Hayri K.Yitik, Cîhan Roj

28 Ekim Çarşamba
20.00 Kadınların Sesi: Kürtçe Edebiyattan Temsiller-Özlem Belçim Galip, Farangis Ghaderî, Arazo Arif

30 Ekim Cuma
20.00 Edebiyatın Kuşkusu: Eko-kurguda Şiddet, Keder ve Yas-Sema Kaygusuz, Deniz Gündoğan İbrişim

31 Ekim Cumartesi
12:00 Masal Diyarına Yolculuk-Ruşen Yakut

31 Ekim Cumartesi
19:30 Şiir-Filmler Gösterimi-Fatma Çelik, Aylin Kızıl, Özkan Küçük, Salih Demir

31 Ekim Cumartesi
20:00 Kapanış- Bavê Nazê