23-26 Mayıs’ta Kapadokya’ya dönmeye hazırlanan Cappadox için geri sayımdayız. Bildiğimiz üzere, gastronomi de festivalin önemli bir ayağı ve gastronomi programı kapsamında Nahita Argos’ta her gün şarap tutkunu, şarap uzmanı, şarap eğitmeni ve yazar Levon Bağış’ın vizyonuyla Gurme Tadım etkinlikleri düzenlenecek. Anadolu’ya özgü üzüm ve şarapların Kapadokya coğrafyası ve farklı bölgelerden ürünlerle eşleştirileceği bir deneyim olacak bu katılımcılar için. Programın detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.

Cappadox öncesi Levon Bağış’a bağlanarak Kapadokya olarak bildiğimiz bu bölgenin tarihine ve gastronomik mirasına dair bilinmesi gereken bazı hap bilgiler paylaşmasını istedik. Hatta meraklıları için bölgenin mutfak kültürünü inceleyen birtakım kaynak önerileri de aldık.

Kapadokya coğrafyası ile üzüm ve bağcılık arasındaki tarihsel ilişkiye dair hangi konulara dikkat çekmek istersiniz? 

Kapadokya dediğimizde bizim aklımıza maalesef bugün turistik Kapadokya dediğimiz kısıtlı ufak bir coğrafya canlanıyor kafamızda. Ama Kapadokya coğrafyasından bahsedeceksek daha geniş bir coğrafyayı düşünmemiz gerekir. Kapadokya, güneyde Toros Dağları, batıda Aksaray, doğuda Malatya ve kuzeyde Karadeniz’ e kadar uzanmaktaydı. Günümüzde ise, Kapadokya olarak adlandırılan bölge, coğrafi oluşumlarının 250 kilometrekarelik bir alanda yoğunlaşmış, başta Nevşehir olmak üzere Kırşehir, Niğde, Aksaray ve Kayseri illerine yayılmış bir bölgedir.

300’lü yıllarda Hristiyanlık üzerindeki baskılar kalkana kadar Romanın zulmünden kaçan Hristiyanların sığındığı bölge olarak dikkatleri çeken bir bölge burası. Bu dönemim manastır, kilise ve diğer yerleşimlerinde şarap işliklerini bolca görebiliyorsunuz. Daha öncesinin ve de belki de dünyanın ilk büyük imparatorluklarından Hititlerin de etkin olduğu bölgede nehirler aracılığı ile şarap ticaretinin yapıldığını görüyoruz. Bugün Kapadokya dediğinizde akla ilk gelen yerlerden birisi olan Avanos bölgesi aynı günümüzde olduğu gibi toprak kapların üretildiği meşhur yerlerden birisi. Bölgede üretilmiş, bugün 1000 yaşının üzerinde olan bazı küpler hâlâ şarap üretiminde kullanılıyor.

Cappadox’taki Gurme Tadım etkinliği katılımcılarının deneyimleyeceği eşleşmeler Kapadokya bölgesinden nasıl ilhamlar alacak?

Kapadokya, Anadolu’nun diğer bölgeleri gibi kendine has, bölgeye özgü üzümleri olan bir bölge. Bölgenin yerel üzümlerinden yapılan şarapları Mustafa’nın (Otar) bölgeden aldığı ilhamla yaptığı yemekler ile eşleştireceğiz. Ayrıca bölgenin yine kendine has yöntemlerle ürettikleri testi peynirlerini, kuru kaymağını da eşleştirmelerde kullanacağız. Bu bölgenin en özel lezzetlerinden birisi pastırma ile yine bölgenin üzümlerinden yapılma köpüklü şarapların uyumu bence katılımcıları çok etkileyecek.

Kapadokya’nın gastronomik mirası ve mutfak kültürüne dair nasıl kaynaklar önerirsiniz? Yapılan en güncel çalışmalara dair neler söyleyebilirsiniz?

Bölgenin 100 sene önceki nüfus profili bugünden epey farklı. Bu nedenle buranın kadim halkı olan Rumların, Ermenilerin yemek kültürlerine bakmak lazım. Belki de bu konuda yazılmış en etkileyici kaynak, Sula Bozis’in Kapadokya Lezzeti kitabı olabilir. Ayrıca Kapadokya Üniversitesi Yayınları’nın yeni kitabı Gastronomi Mirası Kapadokya Yemekleri kitabını da öneririm.