Arşivden: Avrupa’dan Moğolistan yönünde eşine az rastlanır bir macera - "Mongol Rally"

16 bin kilometre ve bir ay süren Mongol Rally, yardım amaçlı düzenlenen en garip etkinliklerden biri. Herhangi bir destek ekibi olmadan, zorlu parkuru mümkün olan en düşük bütçeyle ve en basit araçla bitirmenin amaçlandığı Mongol Rally’i geçtiğimiz senelerde tamamlayan iki katılımcıya sorduk!

Yazı: Cem Kayıran
Bant Mag. No:29, Nisan 2014

2004’ten bu yana düzenlenen Mongol Rally, bildiğimiz ralli disiplininden çok daha farklı şekilde işleyen, herhangi bir derece elde etmenin mümkün olmadığı, yardım amaçlı düzenlenen bir etkinlik. Avrupa’nın çeşitli noktalarından başlayıp Moğolistan’da Ulan Batur’da son bulan ralli her geçen yıl daha fazla katılımcıyla büyümeye devam ediyor.

Söz konusu rallinin ortaya çıkışı bir hayli ilginç. Tom ve Joolz isimli iki arkadaşın otoparklarındaki Fiat 126’ya bakarken bir anda gaza gelmesinin Mongol Rally’i doğurduğunu söyleyebiliriz. İkili arabayı mümkün olan en absürt rotada sürmeye karar verip hedef olarak Moğolistan’ı seçmesi her şeyi başlatmış gibi gözüküyor. Yanlarında bir paket sigara ve birkaç kesici âletle yola çıkan iki arkadaş, vize sorunları vb. sebeplerle Ulan Batur’a ulaşmayı başaramasa da geri döndüklerinde bu yolculuğa bir kez daha çıkacaklarına söz vermişler. Ardından da 2004 yılında Mongol Rally ilk kez altı farklı ekibin katılımıyla düzenlenmiş.

Mongol Rally’yi diğer rallilerden ayıran en büyük özelliği katılan ekiplerin kullanıyor oldukları araçlar. Katılımcılar İngiltere, Fransa gibi ülkelerden başlayan yolculuklarında Romanya, Gürcistan, Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan gibi ülkeleri geçerken çok kullanışlı, üst düzey teknolojiyle donatılmış araçlar kullanmıyorlar. Mümkün olan en düşük bütçeyle hazırladıkları araçları kullanarak ralliyi bitirmeye çalışıyorlar. Ayrıca araçların motorlarıyla ilgili de belirlenmiş bazı kurallar olduğu için katılan ekiplerin genellikle ufak tefek arabalar ya da epey eski ama sıradışı araçlar kullandıklarını görüyorsunuz. Örneğin eski ambulanslar ve eski İngiliz taksileri, Mongol Rally’de hemen her yıl rastlayabileceğiniz araçlar. İstatistiklere göre son beş yılda Mongol Rally’de en çok kullanılan araçlar Nissan Micra ve Skoda Felicia olmuş.

Bundan on yıl önce bağımsız bir ralli olarak başlayan ve tek amacı belli kuruluşlar için bağış toplamak olan Mongol Rally, 2007’den bu yana The Adventurists isimli grubun düzenlediği bir etkinlik hâline geldi. İlk yıllarında katılımcıların ralliye katılmak adına ödedikleri ücretler bu kuruluşlara bağışlanırken, 2007 itibariyle yardım sisteminde bazı değişiklikler oldu. Artık ralliye katılan ekipler, kendi başlarına bir fon oluşturarak takipçilerinden bağış topluyor. The Adventurists, katılımcılara en az 1000 poundluk bir yardım toplamayı şart koşuyor ve bunun en az 500 poundu da yeryüzündeki yağmur ormanlarını korumak için kurulmuş olan Cool Earth isimli kuruluşa bağışlanıyor.

01_mongol
03_mongol

İlk yılda altı takımın katıldığı ve dördünün Ulan Batur’a varmayı başardığı rallide her geçen yıl daha fazla katılımcı sayısı görmek mümkün. Mongol Rally’ye geçtiğimiz yıllarda katılan Javier Sobremazas ve Damien Ryan’a ralliyle ilgili deneyimlerini sorduk.

Javier Sobremazas

İspanya’nın Santander şehrinde yaşayan Javier Sobremazas, arkadaşları Alejandro Basanta ve Ángel Obregónile Mongol Rally’ye 2012 yılında katılmış. Bağımsız bir yönetmen olan ve müzik klipleri çeken Sobremazas, Mongol Rally’den çektiği harika görüntülerden Pryamo, Pryamo isimli bir belgesel hazırlamış.

Bize biraz kendinden bahseder misin? Javi günlük hayatında neler yapar?
Merhaba! Ben Javi, 32 yaşında İspanya’nın Santander şehrinde yaşayan bir yönetmenim. Yerel film yapım stüdyosu olan Burbuja Films’te yarı zamanlı çalışıyorum. Ayrıca freelance işler yapıyorum, genellikle müzik klipleri. Müziği, seyahat etmeyi ve vegemite’ı (bira mayası ezmesi) seviyorum

Mongol Rally deneyimini bir yönetmenin gözünden nasıl tanımlarsın?
Film yapımı açısından da diğer her türlü açıdan da fantastik bir deneyimdi. Çok fazla farklı ülke, insan, manzara ve renk gördük. Belgesel film yapımcılarının cennetinde gibi hissettim kendimi. Bazı zamanlar da çok zorlayıcıydı. Sonuçta bu bir ralli ve ben de araba sürmek, yemek yapmak, harita okumak, sınırdaki polise rüşvet vermek zorundaydım. Ayrıca birkaç kez hasta da oldum ama asla film çekmeyi bırakacak gibi hissetmedim.

04_mongol

Bu ralliye katılmaya karar verdiğiniz dönem hakkında bir şeyler öğrenmek isterim. Tam olarak nasıl çıktı bu fikir ortaya?
O dönemler İngiltere’de BBC için çalışıyordum. Bir arkadaşım Mongol Rally’e katılmak konusunda takıntısı olan birinden bahsetti. İki hafta sonrasında biz de her şeyi hazırlamaya başladık. Bu rallinin başlamasından yedi ay önceydi ve bu yedi ayın çok stresli geçtiğini söyleyebilirim. Tanrım, çok fazla vize ve kâğıt işleri, sponsor bulma çabaları…

Pryamo, Pryamo ağırlıklı olarak seyahatinizin eğlenceli kısımlarından oluşuyor. Senin için rallideki en zorlayıcı şey neydi?
Benim için hiçbir yerin ortasında hasta olmuş olmamdı. Azerbaycan’da çok feci bir şekilde ishal oldum ve Moğolistan’da yüksek derece ateşliydim. Ayrıca araba da bazı ülkelerdeki kalitesiz benzin yüzünden çok sıkıntı yaşadı ve bir ara her an bozulacakmış gibi sesler çıkarıyordu. Mongol Rally’yle ilgili çok zorlayıcı şeyler var gerçekten. Birçok insan Moğolistan’a ulaşmadan ralliden çıktı.

Dosyanın tamamı için buraya tıklayarak Bant Mag. No:29’a ulaşabilirsiniz.