Björk ve bas klarnetlerle mantarların renkli dünyasına iniş

Björk, tüm üretimlerine sinen avangart yaklaşımı, öngörülemez müziği, ikonik mertebesine erişen stili ve daha fazlasıyla çoktan efsaneleşmiş biri. Yakın zamanda duyurduğu, uzun bir aradan sonra yeni bir albüm yayımlayacağı haberi de kimi bünyelerde heyecan dalgası yarattı hâliyle. 2017’ye tarihlenen son uzunçaları Utopia, flüt ve yaylı aranjmanlarının inşa ettiği, baskın elementi hava olan uçucu bir atmosferde aşk ve kutsallıktan dünyanın içinde bulunduğu politik çıkmazlar ve ekolojik krize kadar pek çok temaya uzanıyor; dünyaya bulutların arasındaki bir adadan bakıyordu.

30 Eylül’de dinlemeye açılacak 10. albümünde ise yeni keşifler yapmak üzere kanatlarının varlığını unutup yeryüzüne ulaşmaya hatta gezegenin derisinin altına inmeye karar vermiş müzisyen. “Her albüm, sese dönüştürmeye çalıştığım bir duyguyla başlar.” sözleri eşliğinde ayaklarını toprağa gömüyor bu kez. Sıra, ilk tekli “Atopos”un tadına bakarak Fossora ile tanışmakta.

Björk’ün köşeli vokalinden çıkan “Umut bir kastır / Bağlanmamızı sağlar” sözleri eşliğinde, gümbürdeyen ritimlerin izinde, bas klarnetin çizdiği bir yolu adımlıyoruz. Yönetmenliğini Viðar Logi’nin üstlendiği görsel şölen klip ile birlikte yerin dibinde, karanlığın içinde rengârenk açan mantarların gizemli dünyasında bir partiye ışınlanıyoruz âdeta.

Yeni koleksiyonun, sonik karakter bakımından da Utopia’yı ters yüz edeceği açık. Öyle ki Björk, The Guardian’a verdiği bir röportajda, müzikal kompozisyonlar için kök işlevi gören basın yoğun olduğu, etrafımızı toprağın kütlesi kadar ağır bitişli tınıların saracağını söylüyor. 

Kök salacak kadar uzun bir süre boyunca aynı yerde kaldığımız karantina günleri de kaydın ilham listesinde elbette. Yaklaşık 7 milyar insanın mecburi sabitliği, “yuva”lanışı kurcalanmaya değer bir konu. Fossora ismi, oluşturulan bu kavramsal çerçeveye direkt bir gönderme. Latince kazıcı, hendek açıcı anlamına gelen “fossore” kelimesinin dişil çekimlenmesiyle elde edilmiş.

Albümün, birbirine köklerinden bağlanmış çeşit çeşit mantarlar, hâkim toprak tonları ve soyut âlemlere işaret eden zengin dokularla kurgulanmış kapak görseli, konsepti birebir karşılamakla kalmayıp Fossora’nın psikedelik bir deneyim vadettiğine dair de pek çok ipucu barındırıyor.