Öncü kadınları selamlayarak Taliban’ın yarattığı korkuya kafa tutan bir sergi: “Superwoman”
Afganistan Kabil’deki Chehilsoton Sarayı’nda açılan sergi, fotoğrafçı ve sanatçı Rada Akbar tarafından oluşturuldu. Superwoman adındaki sergi, Taliban’ın Afganistan’da yarattığı korkuya ve iktidara dönme ihtimalinin yarattığı endişeye rağmen bölgedeki eski ve modern kadınların başarılarını selamlıyor. Sergi, 1919’dan 1929’a kadar hüküm sürmüş Kraliçe Soraya Tarzi, bir 10. yüzyıl şairi olan Mehri Herawi, 2015 yılında köy erkekleri tarafından taşlanarak öldürülen 19 yaşındaki genç bir kadın Rukhshana da dahil olmak üzere sekiz öncü kadını onurlandırıyor, selamlıyor.
Ataerkil sistemin boğuculuğu devam etse de, Afganistan’da Taliban yönetiminin 2001 yılında çöküşünden bu yana kadınlar görünür olmaya, kamusal alanda kazanımlar elde etmeye başladı. Bu kazancın ardından yakın zamanda yaşanan gelişmeler Afgan kadınlar için dehşet uyandırıcı. ABD ile isyancılar arasında 29 Şubat’ta yapılan anlaşma, kadınlardan söz etmiyor. Üstelik kadınlar, Amerikan askerlerinin geri çekilmesinden sonra Taliban’ın yeniden Afganistan’da iktidar olma olasılığı ile karşı karşıya.
Superwoman sergisi, bu olasılığa kafa tutuyor ve ataerkil düzenin cesur kadınlarını hatırlatıyor. The New York Times’ın haberine göre Akbar, “Birisi gelip bize sahip olduğumuz hakları vermedi. Biz kazandık. Şimdi kadınların, sanatın ve kültürün düşmanları olan Taliban ile geriye doğru gidiyoruz” diyor.
Taliban’ın tüm zulmüne rağmen gizlice futbolcu olan, Afgan millî kadın futbol takımının kurulmasına öncülük eden 32 yaşındaki Khalida Popalzai de sergide temsil edilen kadınlar arasında. Popalzai’yi temsil eden eser siyah kıyafetler içinde bir kadın figürü ile şekilleniyor. Figür, parmaklarından biri akrep şeklinde olan ve figürün göğsü üstünde duran, figürün rahmine dolanmış bir yılan şeklinde karşımıza çıkan ve omzunun üzerinden sallanan olmak üzere üç farklı ele sahip. Akbar, ellerin din, politika ve ekonomi olmak üzere üç farklı alanda Afgan kadınlarına yapılan baskıyı temsil ettiğini söylüyor.
“Kurban değiliz, şampiyonuz. Başardığımız her şey için çok mücadele ettik” diyen Akbar, Afgan kadınlarının başarılarının tanınır olması için kalıcı bir müze kurmak için para topladığını duyurdu. Ayrıca, Cumhurbaşkanı Eşreşi Ghani’den Kabil’de yenilenmiş bir sarayda bu müzeyi açmak için onay aldığını söyledi.
Yazı: Mine Metin
Fotoğraf: Kiana Hayeri