Bu sene 35. kez düzenlenen Ankara Film Festivali, 15 Kasım’da düzenlenen ödül töreniyle sona ermişken; biz de festivale, Belçikalı yönetmen ve müzisyen Veerle Baetens’ın yazıp yönettiği Het smelt / When It Melts ile veda ediyoruz.

Uluslararası çeşitli festivallerde boy göstermiş filmlere yer verilen, kadın yönetmenlerin başarısının kutlandığı “Bir Kadın Filmi” seçkisinden When It Melts; 2023 Sundance Film Festivali’nden Dünya Sineması Özel Jüri Ödülü – En İyi Performans ile dönmüştü.

---

Zaman dilimi ve mekân 

Baş karakter Eva’nın şimdiki zamanı ve çocukluğu arasında, yaşadığı küçük kasabaya gidip geliyoruz.  

Konu nedir? 

Lize Spit’in 2016 tarihli The Melting adlı romanından uyarlanan When It Melts, zamana yayılmış bir büyüme hikâyesi anlatıyor. Uzun ve kavurucu bir yazın ardından Eva, büyük bir buz kütlesi taşıyan arabasıyla 13 sene sonra büyüdüğü kasabaya döner. Bu buz kütlesi eridikçe yazın bitişini anımsatır, nihayetinde kışın ortasında yüzleşmesi gereken geçmişi beklemektedir onu. Zorbalarla, oğlanlarla, çocukluğun gözden kaçırılan zorluğuyla karşı karşıya gelir.

Karakterlere dair neler söyleyebilirsin? 

Kesik kesik çizgilerle çizilmiş bir aile tasviri: Varlığı belli belirsiz, can sıkıcı. Baba bir iki sahnede, anne sızmış, kız kardeş çaresiz bir küçüklükte. Eva’nın tek destekçisi, kasabanın kasabı olan kadın fakat o da Eva’ya kendini tekinsiz hissettirerek masum olmayacağını söylüyor. Eva’nın çocukluğuna ait anılarda Jan ve Tim, acımasız ve kayıp arkadaşlar. Karakterlerin tek, biricik ve değişmez huyları var ve esnek değiller. 

Eva üzerinden ise çocukken yaşadıklarını kesinkes kişisel yıkıma dönüştüren bir büyüme hikâyesine tanık oluyoruz.

İlk intiba? 

Kişisel olarak çok sert bir yerden tutup, sizi çekebilecek sahneler içermesi sebebiyle ufak bir hassasiyet uyarısı yapmak isterim. Çocuklukta veya genç yetişkinlikte taciz üzerine kurulu oyunların manipülatif etkisini o anda anlamak mümkün olmayabiliyor. Bunlara zamanla aşina oluyoruz ve benliğimizin bir parçası oradan hasar alıyor. Bu hasarlı parçanın senelerce taşınması, hep aynı yerden yara alması tesadüf olmadığı gibi; kimse bununla yaşamak zorunda da değil.

En çok hangi sahneye yükseldin? 

Aklımda kalan birden fazla sahne var: Kavga esnasında yere düşen Eva ve kaplumbağası Molly, mayosunun ona küçük gelmesi ve ebeveynliğin sebep olduğu iletişimsizlik, umursamazlık, Eva’nın kız kardeşi saçları kesildiği için ağlarken saçları kesen annenin tepkisizliği. When It Melts’e ismini veren buz kütlesinin ortada koca bir metafor olarak durması ve filmin içinde erimesi. 

Modunu nasıl etkiledi? 

Çocuk olanın ve çocukluğun belleğine indim. Bu kadar inmek kurtarıcı bir yüzleşmenin yanı sıra, uzun bir mide bulantısına da sebep oldu.