Haftalık gezegen ahvâli: 2-8 Haziran 2014
Tayland’da cunta hükümeti içecek, pirinç, palmiye yağı, hazır gıda, süt ürünleri, ev eşyaları, hayvan yemi, gübre gibi 205 malın fiyatlarını altı ay dondurdu. Mısır’da yüzde 47.5 katılımla yapılan seçimleri eski Genelkurmay Başkanı Sisi oyların yüzde 96.1’ini alarak kazandı; bir mahkeme şiddete başvurmak ve yol kapamak gibi “suçlardan” 10 Müslüman Kardeşler taraftarını idama mahkûm etti, bir başka mahkeme geçen yıl 39 mahkûmun ölmesinden sorumlu tutulan bir polis hakkındaki tutuklama kararını iptal etti; BM araştırmalarına göre her 10 kadından dokuzunun en az bir kez tacize uğradığı ülkede kadınlara cinsel taciz ilk kez suç kapsamına alındı. Suriye’de 30 ülkeden gözlemcilerin izlediği, Baas Partisi’nin darbeyle iktidara gelişinden bu yana ilk kez çok adaylı yapılan, katılımın yüzde 73.42 olduğu seçimi, oyların yüzde 88.7’sini alan Beşar Esad kazandı; G7 ülkeleri seçim sonuçlarını tanımadı. Ukrayna ordusuyla doğudaki Rusya yanlısı milisler arasındaki çatışmalarda hükümet Slavyansk’ta 24 saat içinde 300’den fazla Rusya yanlısının öldürüldüğünü açıkladı, milisler haberi yalanladı. Rusya lideri Putin’le Ukrayna lideri Poroşenko, Fransa’da Normandiya Çıkartması’nın 70. yılında el sıkıştı; Poroşenko başkanlık yemini konuşmasında Ukrayna’nın Kırım’dan vazgeçmeyeceğini söyledi. Ukrayna’daki Macarlar için özerklik isteyen Macaristan’da hükümet görevlileri Norveç fonlarıyla etkinlik gösteren üç sivil toplum örgütünü basıp ülke politikasını etkilemeye çalışmakla suçladı.
Pentagon, Çin’in askerî harcamalarının yılda 145 milyar doları aştığını hesapladı. ABD Merkezî Haberalma Teşkilatı CIA “Bu tweet’i ne doğrulayabilir ne de yalanlayabiliriz” tweet’iyle resmî Twitter hesabını açtı. Hindistan’da iki hafta önce 12 ve 14 yaşlarında iki kuzenin tecavüz edilmiş hâlde ağaca asılı bulunduğu Madya Pradeş eyaletinin İçişleri Bakanı tecavüz için “Kadın ve erkeğe dayalı bir sosyal suçtur. Bazen doğru bazen yanlıştır. Şikâyet olmazsa bir şey yapılamaz” tespitini yaptı. Malezya’da internetten 100 sterlin ödeyerek penis büyütücü sipariş eden bir adam kullanma kılavuzunda “güneşte kullanmayınız” yazılı büyüteç teslim aldı. 8 Mart’ta kaybolan Malezya Havayolları 370 sefer sayılı uçağındaki yolcuların yakınları uçağın gizemini çözene 5 milyon dolar ödül vaat etti. Illinois Üniversitesi’nde 1950-2012 yılları arasında ABD’yi vuran 94 kasırgayla ilgili verilerde kadın ismi taşıyan kasırgalarda erkek ismi taşıyanlar kadar önlem alınmadığı için beş katı ölüm gerçekleştiği hesaplandı. Afganistan’ın kuzeyinde sağanak yağışlardan sonra meydana gelen baskınlarında en az 50 kişi sular altında kaldı. Bosna Hersek’teki sellerde ülkedeki iç savaştan kalma bir toplu mezar ortaya çıktı.
Nijerya’da Maiduguri eyaletinde rahip kıyafeti giymiş Boko Haram militanı olduğu iddia edilen kişiler bir köy meydanına topladıkları 42 kişiyi kurşuna dizdi. Irak’ta Bağdat’ta bir dizi arabalı bomba 60’tan fazla kişiyi havaya uçurdu. Yemen açıklarında batan bir göçmen botunda 60’tan fazla insan boğuldu. Donanmanın Akdeniz’deki botlardan 2 bin 500’den fazla göçmen kurtardığı İtalya’da sığınma hakkı elde eden göçmenlerin doğan çocuklarına vatandaşlık verme kararı alındı. Almanya’da yayınlanan bir kriminal istatistikte ülkede her 3.5 dakikada bir soygun yaşandığı yazıldı. İspanya’nın hakkında yolsuzluk iddiaları bulunan 39 yıllık kralı Juan Carlos tahtı bırakacağını açıkladı; onbinlerce Bask, oluşturdukları 123 kilometrelik insan zinciriyle bağımsızlık referandumu talep etti. Brezilya’da Çatısız İşçiler Hareketi’nin çağrısıyla 10 bin kişi, Dünya Kupası açılışının yapılacağı Itaquirao Stadı’na çıkan yolu trafiğe kapadı. Belçika’da yalnızca 65 yaş üzerindeki 200 kişinin davetli olduğu grup seks partisinde kalp krizi geçiren 11 kişiden yedisi kurtarılamadı. Ekstazinin mucidi Alexander Shulgin 88 yaşında dünyadan ayrıldı. Bilim insanlarının 560 ışık yılı uzakta keşfettikleri, kayalardan oluşmuş ve dünyadan 17 kat daha büyük Kepler-10c, evrende şimdiye kadar bilinen en ağır gezegen unvanını aldı.
Doruk Yurdesin
Foto: Skopje, Makedonya. Shuto Orizari gecekondu mahallesinde bir futbol kalesi ve koyunlar. Ongen Teofilovski – Reuters
