2023: En iyi soundtrack albümler

2023 soundtrack albüm seçkimizi hazırlarken kriterimiz, kompozisyonların eşlik ettikleri film ya da dizilerle kurduğu ilişkilerin yanı sıra onlardan bağımsız olarak da hissettirdikleri oldu. Henüz müzikleri albüm formatında yayımlanmamış The Zone of Interest (Mica Levi) ve Earth Mama (Kelsey Lu) filmlerine de baştan bir selam çakalım tabii.


A Haunting in Venice / Hildur Guðnadóttir
(20th Century Records)

İzlandalı müzisyen Hildur Guðnadóttir; Chernobyl, Joker, Tár gibi yapımlar için yaptığı bestelerle günümüz sinema dünyasının aranan ve başlı başına heyecan unsuru olan figürlerinden birine evrildi. Kenneth Branagh’ın beklentileri karşılayamayan Agatha Christie uyarlaması A Haunting in Venice’i de izlenebilir kılan nüansların başında müzikleri var demek abartılı olmayacaktır. Melis Tire

Beau is Afraid / Bobby Krlic
(A24 Music)

Ari Aster ile Midsommar’da da ortaklaşan Bobby Krlic (ya da daha yaygın bilinen ismiyle The Haxan Cloak), Beau is Afraid’in iç gıdıklayan tuhaflığıyla harikalar yaratmış. Yönetmenin “Kendimizi rezil etmekten çekinmeyelim” yönlendirmesinin getirdiği açıklık, Krlic için de yeni şeyler denemeye müsait bir alana evrilmiş. Filmin ton değişimlerine kusursuz bir şekilde eşlik ederken, merak dozunu da köpürtüyor. Güven Yalın

The Boy and the Heron / Joe Hisaishi 
(Studio Ghibli Inc.)

Birlikte 40 yıldır çalışan Hayao Miyazaki ve Joe Hisaishi’nin bu seferki buluşması, Miyazaki’nin müziklere dair herhangi bir yorum ya da fikir vermemesi ve kararları yalnızca bestecinin alması açısından bir ilk. Her şeyin başlangıcı, Hisaishi’nin yönetmene doğum günü hediyesi olarak verdiği kısa bir parçanın (“Ask Me Why”) temelini oluşturduğu dokunaklı müziklerin enstrüman tercihleri, filmin mekânlarına göre çeşitlilik gösteriyor. Hisaishi’nin dediği gibi, “Karakterlere değil; Miyazaki’nin inşa ettiği evrene ait bir müzik.” Melis Tire

The Curse / John Medeski
(Milan Records)

Aslen Medeski, Martin & Wood’dan; John Zorn, John Scofield gibi isimlerle çalışmalarından bildiğimiz John Medeski’den bir ustalık işi. Dizinin imzası olan uzak kamera stiliyle, gerilim tabanlı sesleri kusursuz bir uyum içerisinde. Benny Safdie, Alice Coltrane’in Turiya Signs albümünü referans alarak daha önce de beraber çalıştığı Daniel Lopatin’den (Oneohtrix Point Never) fikir istediğinde, Lopatin zaten elinde bunun için çok da uzun bir liste olmadığını söylüyor. Medeski’den müziğin de bir “izleyici” konumunda olmasını ve başka bir perspektif yaratmasını istediklerini söylemişler. Kesinlikle doğru yaklaşımlar olmuş. Utkan Çınar

Daisy Jones & The Six / Tom Howe
(Arts Music Inc.)

Ted Lasso müzikleri ile tanımanız kuvvetle muhtemel Tom Howe, belki de kariyerinin en enteresan meydan okumalarından birine Prime Video’nun Daisy Jones & The Six dizisinin müzikleri ile girişti. Bir müzik grubu hakkındaki bir anlatı için yapılan bestelerin, kaynak materyalle hangi şekillerde ve nasıl ilişkilenebileceğine dair zihin açıcı bir sonuç. Grammy’ye aday gösterildiğini de ekleyelim. Güven Yalın

Killers of the Flower Moon / Robbie Robertson
(Sony Masterworks)

Yıllarca Martin Scorsese ile ortaklık yapmış kalender dostu Robbie Robertson’ın vefatından önce ürettiği son soundtrack Killers of the Flower Moon’un bol blues’lu, karamsar ve tekinsiz baslı müzikleri oldu. Ünlü besteci, ses paletini Amerikan Yerlilerine özgü enstrümanlarla çeşitlendirirken filmin konu ettiği çatışmayı işitsel dünyaya da ustaca aksettirmiş; dokusal ve yeri geldiğinde alabildiğine kaotik. Melis Tire

The Last of Us: Season 1 / Gustavo Santaolalla & David Fleming
(Milan Records)

Hâlihazırda dizinin uyarlandığı video oyununun müziklerini de bestelemiş olan Gustavo Santaolalla, önceki temalar etrafında yeni kurgular yaratmış. David Fleming ise The Last of Us’ın distopyasına yaraşır endüstriyel sesler ve alan kayıtlarıyla gerilimi köklüyor. Derinlikli ve kalp kırıcı görsel anlatının ağırlığını; bazen bir delay pedalının yaydığı dalgalarla, bazen de koca koca bas bloklarını kafanıza boca ederek katmerleyen incelikli bir işçilik. Güven Yalın

Magarsus / Toygar Işıklı
(Arven Records)

Büyük gündem olan anaakım televizyon dizileri ve solo üretimleriyle 20 yıla yaklaşan dallı budaklı bir külliyata sahip Toygar Işıklı’nın besteleri, play tuşuna bastığınız anda Çukurova’nın Sarıbahçe köyüne geri döndürüyor. Dizinin gerilimini enstrümanın tellerine vuruşuyla, iniş çıkışlarıyla yansıtan Işıklı’nın, son derece akılda kalıcı tema müziğindeki arpejine her defasında kapılıp gidiyoruz. Melis Tire 

Oppenheimer / Ludwig Göransson
(Universal Studios / Black Lot Music)

Christopher Nolan ve kullandığı tekniklerin kopardığı tüm fırtınayı bir yana bırakırsak; zamanının en yaratıcı film bestecilerinden birinin “kariyerimdeki en kişisel iş” olarak tanımlamış olması bile Oppenheimer müzikleri için heyecan uyandırmak için yeterli bir sebep. Bazen diyaloglardan, kadrajlardan çok daha fazlasını anlatıyor Ludwig Göransson’un melodileri. Filmden bağımsız dinlendiğinde de diş sıktıran bir gerilim yaşatıyor. Güven Yalın 

Past Lives / Christopher Bear & Daniel Rossen
(A24 Music)

Tarifi zor hisleri kurcalayan, vicdan azabını çocuksu hislere bulayan Past Lives’ın kırılgan atmosferini Grizzly Bear üyeleri Christopher Bear ve Daniel Rossen’a emanet etmek, sinema yılının en isabetli kararlarından biriydi muhtemelen. Süreci Below The Line’a anlatan Rossen, yönetmen Celine Song’la yaptıkları sohbetlerde herhangi bir müzikal terminoloji kullanmadıklarını; yalnızca duyguları konuştuklarını söylemiş. Bir Sharon Van Etten parçasıyla tamamlanan koleksiyonu da duygulardan bağımsız tutmak mümkün değil. Melis Tire   

Poker Face: Season 1 / Nathan Johnson & Judson Crane
(Cut Narative)

Natasha Lyonne’un tüm karizmasıyla hayat verdiği yalan avcısı Charlie Cale’i düşününce kulakta çalmaya başlayan dramatik banjo melodileri, dizinin ilham kaynağı olan 70’ler, çöl ve Americana hissini kusursuz bir şekilde yansıtıyor. Poker Face yaratıcısı Rian Johnson’ın kuzeni olan besteci Nathan Johnson ve Judson Crane’in, aksak ritimler ve mistik flütlerle banjonun etrafını sardığı besteleri, dizinin kendisi kadar sürükleyici. Cem Kayıran

Poor Things / Jerskin Fendrix
(Milan Records)

Masum, naif, koyu, tuhaf, belki ürkünç, bir o kadar da hassas ve duygusal iş Lanthimos’un herhangi bir filminde yer alan ilk orijinal film bestesi. Fendrix’in ilk stüdyo albümü Winterreise’yi (2020) dinlediği anda bestecinin alakasız, mizahi ama bir o kadar da derin tınısının protagonist Bella Baxter’a cuk oturduğunu düşünmüş yönetmen. Kendi enstrümanları piyano ve viyola dışında paletini dirsek gaydası gibi çeşitli nefesli çalgılar ve sample’lanarak sentezlenmiş insan sesleriyle genişletmiş Fendrix. Zeynep Naz Günsal

The Rig / Blanck Mass
(Invada Records)

Son yıllarda soundtrack listelerimizin olmazsa olmaz isimlerinden birine evrildi Blanck Mass. İskoçya açıklarında doğaüstü bir sis sebebiyle dış dünyayla ilişkisi kopan petrol işçilerini merkezine alan dizinin müziklerinde de klostrofobik hisler yaratan dark ambient tınılar ağırlıkta. Bazı anlarda John Carpenter’ın 80’ler işlerini anımsattığını da söylemeli. Güven Yalın

Stormers the Soundtrack / Berke Can Özcan
(Bağımsız)

Esme Madra’nın MUBI’de gösterime giren kısa filmi Fırtına’nın müziklerinin başrolünde prepared piyano var. Tabii ki Berke Can Özcan’ın oyuncaklı müzikal evreninin izlerini de sürebildiğimiz parçalar, filmin çekimleriyle eş zamanlı olarak hayat bulmuş. Tek seferde canlı kaydedilmiş, herhangi bir miks ya da mastering yapılmadan olduğu gibi önümüze getirilmiş. Güven Yalın

Teenage Mutant Ninja Turtles: Mutant Mayhem / Trent Reznor & Atticus Ross
(The Null Corporation)

Mutant Mayhem’i izlerken arada ayağa kalkıp kaplumbağalar ile New York’un kanalizasyonlarında koşturma isteği uyandırmasında Reznor & Ross ikilisinin payının büyük olduğuna şüphe yok. Açılış sekansından itibaren filmin döndüğü her köşeyi lezzetlendiren bir dinleti. İkilinin bugüne dek yaptığı film işleri arasında bir Nine Inch Nails albümüne en çok benzeyeni belki de. Mesela Trent Bey “I Just Met You and You Almost Killed Me” ya da “New Form of Life” için “The Downward Spiral zamanından kalma demolar” dese bir an bile sorgulamayız. Cem Kayıran