Angelo Badalamenti (1937-2022)

David Lynch yapımlarının atmosferik müzikleriyle tanınan, Brooklyn doğumlu besteci Angelo Badalamenti 85 yaşında hayatını kaybetti. Ailesinden yapılan açıklamada müzisyenin doğal nedenlerle öldüğü belirtildi ve hastalığına dair bir detay verilmedi.

Sekiz yaşında piyano çalmaya başlayan Angelo Badalamenti, lise yıllarının yaz aylarında New York’un güney doğusunda konumlanan Catskill Dağları’ndaki tatil merkezlerinde sahne alan şarkıcılara eşlik ederek ilk sahne deneyimlerini yaşadı. Mel Tillis ve Shirley Bassey gibi yıldız isimlerle yaptığı çalışmaların ardından Andy Badale ismini kullanarak film müziği sektörüne adım attı.

Müziklerini bestelediği ilk sinema filmi, 1973 yapımı Ossie Davis imzalı aksiyon Gordon’s War. Sonrasında ​​Law and Disorder (1974) ve Across the Great Divide (1976) filmleri için müzikler besteledi ama kariyerinin en büyük dönüm noktası David Lynch’le yollarının kesişmesi oldu. İlk ortaklıkları 1986’da Blue Velvet filmi, hikâyesi de epey ilginç. Aslen Isabella Rossellini’nin vokal koçu olarak projeye dâhil olmuş Angelo Badalamenti. Tim Buckley’nin “Song to the Siren”ı üzerine çalışılırken, telif hakları sebebiyle şarkıyı kullanamayacaklarının belli olmasının ardından yeni bir tema müziği yazılması gerekmiş. David Lynch’in sözlerini yazdığı Badalamenti bestesi “Mysteries of Love” da böyle ortaya çıkmış. Angelo Badalamenti, filmde Rossellini’nin canlandırdığı Dorothy karakterinin şarkı söylediği bir sahnede piyano başında görünüyor.

Blue Velvet’in ardından Lynch – Badalamenti ikilisi, sinema sektörünün en karakteristik ortaklıklarından birine dönüştü. Wild at Heart (1990), Lost Highway (1997) ve Mulholland Drive (2000) gibi uzun metrajların bestecisi olan Angelo Badalamenti, kült David Lynch dizisi Twin Peaks (1990) tüyleri diken diken eden müziklerine de imza attı; tema müziğiyle kariyerinin ilk Grammy Ödülü’nü kazandı.

Badalamenti’ye dizinin nasıl bir ruhu ve atmosferi olacağını çeşitli örneklemelerle tarif etmeye başlamış David Lynch: “Geceleyin ormanda yürüdüğünü hayal et. Rüzgâr esiyor… Baykuşlar ötüyor…” Bunun üzerine tekinsiz bir melodi çalmaya başlayan Badalamenti’yi biraz daha yavaş çalması için uyarmış Lynch ve kendinden emin bir şekilde, “Biraz daha yavaşlarsan daha güzel olacağını göreceksin” şeklinde yönlendirmelerini sürdürmüş. Ardından üzgün bir genç kızın, karanlıklardan çıkarak besteciye yaklaştığını düşünmesini isteyen yönetmen, Badalamenti’nin piyanoda çaldıkları karşısında âdeta donup kalmış ve hiçbir notayı değiştirmeden bu besteyi dizinin teması olarak kullanmak istediğini söylemiş. İkili arasında geçen bu diyalogun sadece 20 dakika sürdüğü yönünde efsaneler var.

Danny Boyle, Jane Campion, Eli Roth gibi yönetmenlerle de ortaklaşan müzisyen, sinema dışında da üretmeye asla ara vermedi. 1992 Barcelona Olimpiyatları’nın açılış töreni için bir beste yaptı ve törendeki performansı yönetti; farklı disiplinlerden müzisyen ve grupla hem prodüktör hem besteci olarak çalışmaya devam etti. İlk kez 1987’de yaylı düzenlemelerini yaparak ortaklaştığı Pet Shop Boys’un 1990 çıkışlı Behaviour albümünde iki parçanın düzenlemesini yaptı. 1993 tarihli Anthrax albümü Sound of White Noise’da yer alan Twin Peaks ilhamlı “Black Lodge” parçası ve Marianne Faithfull’un 1995 albümü A Secret Life’ın ardından James solisti Tim Booth’la Booth and the Bad Angel (1996) adında bir albüm kaydetti. Sonraki yıllarda Orbital ve Dolores O’Riordan ile de çalıştı. 

2011’de Hollywood’un en prestijli film müziği ödülü olarak görülen; Amerikan Besteciler, Yazarlar ve Yayıncılar Derneği’nin (ASCAP) Henry Mancini Ödülü’yle onurlandırılan Angelo Badalamenti, ölümünün ardından David Lynch’in YouTube kanalındaki “Weather Report” serisinin 12 Aralık Pazartesi bölümünde “bugün… müzik yok” sözleriyle anıldı.

2016’da Hat & Beard Press tarafından yayımlanan Beyond the Beyond kitabı, Angelo Badalamenti ve David Lynch ortaklığını detaylı şekilde belgeleyen son yayınlardan biri. Lynch filmlerinin müziklerine odaklanan kitapta hem Badalamenti hem de ikilinin sıklıkla çalıştığı Julee Cruise’la yapılmış röportajlar yer almakta. 

Bant Mag. ekibinin favori Angelo Badalamenti şarkılarından oluşan çalma listesi de hemen aşağıda.