Pandeminin ardından açtığımız ilk sergi Normalin hatırlanacak nesi var?’ın katılımcılarından, Leipzig’de yerleşik sanatçı Aslı Özçelik yeni fotoğraf kitabında, Türkiye’nin kuzeydoğusunda küçük bir köyde büyümüş ve 20 yaşında Almanya’ya göç etmiş annesinin öyküsünü anlatıyor. Sıhhatler Olsun’un geçmişi annenin, evinden taşınmak zorunda kalıp yaklaşık bir ay boyunca kızı ile birlikte yaşadığı Mart 2020’ye dayanıyor. 

Hem annesi hem de Aslı Özçelik için oldukça yoğun ve zorlu geçen bu süreç, bir yandan da ikiliyi birbirine her zamankinden daha çok yakınlaştırmış. Özçelik’in aşırı yüklenme duygusuyla başa çıkmasına yardımcı olurken, annesiyle ilişkisine dair yeni bir bakış açısı geliştirmesini ve duygularını eskiye kıyasla daha farklı değerlendirmesini sağlamış. “Fotoğraf sayesinde, birçok şeyin elimizden kayıp gittiği bir dönemde bize ait olan bir şey inşa ettik.” diyor Aslı Özçelik.

Sanatçı ve annesi, küresel salgınla içine düştükleri bu ortak zamanda annenin memleketi ve göçü hakkında bolca sohbet etmiş, birlikte aile arşivini incelemiş. Annesinin kendi geçmişi hakkında ne düşündüğünü az çok bilse de kimi detaylara hâkim olunca onu daha iyi anlamış Aslı Özçelik. Bir de annesinin, onun yaşındaki hâliyle yakınlaşmanın kendisi için oldukça ilginç bir deneyim olduğunu söylüyor.

Annesini fotoğraflamakla başlayan macera, yakında yaşayan büyükanne ve büyükbabanın evine ziyaretlerle, onların da fotoğrafını çekmekle, Almanya’ya göç ve misafir işçilik konularına temas eden kitapları karıştırmakla devam etmiş. Annesi gibi başka kadınların öykülerini de okumak, misafir işçilik deneyimini cinsiyetler arasında kıyaslamak isteyen Aslı Özçelik, bu araştırmaya imkân tanıyan kaynak bulmakta zorlandığını vurguluyor. Zaman geçiyor, anne iş bulup yeni bir yuva kuruyor. Özçelik için projeyi sona erdirecek adım ise 15 yıldır hiç uğramadığı memleketi Damal’a gitmek ve annesini orada da fotoğraflamak oluyor.

Sıhhatler Olsun’un temel gayesi, bir kadın olarak yapıp ettikleri tanınmamış, onaylanmamış annesinin hikâyesini görünür kılmak, ona hakkını teslim etmek, emeğini onurlandırmak. Aslı Özçelik’in bizzat çektiği fotoğrafların yanı sıra aile arşivinden alınanlar ve annesinden gelen metinleri de kapsayan kitabın üretim maliyeti oldukça yüksek. Baskı için gerekli miktarın bir kısmını NRW Aufgehts Stipendium’dan aldığı fon ile karşılayan sanatçı, kalan masraflar için destek bekliyor. Hem kitaba dair daha detaylı bilgi almak hem de projeye katkıda bulunmak için Kickstarter kampanyasına göz atabilirsiniz. 

Kitabın prototipi üzerinde bir gezintiye çıkmak da mümkün.