Sınırsızca gezgin pop art - KAWS: HOLIDAY

Yazı: Zeynep Naz Günsal

Brooklyn yerlisi Brian Donnelly yahut modern sanat ve tasarım fenomeni KAWS, New York sokaklarında 90’ların ilk yarısında başlayan kariyeri boyunca iki ve üç boyutlu formatlarda sıfırdan yarattığı, bazen de ödünç aldığı karakterlerle, görsel tasarımın ve sanatsal icranın buluşup ticareti benimsediği o bereketli noktada faaliyette olan biri, hatta kendi içinde bir fikir. Bu bakımdan sıklıkla Andy Warhol’la karşılaştırılan Donnelly şimdiye dek Kanye West, Snoop Dogg, Kid Cudi ve Travis Scott gibi yıldızlara kapak yapmış; Nike, Vans, Supreme, Comme De Garçons, Uniqlo gibi giyim markalarına tasarımlarını emanet etmiş, Dos Equis ve Hennessy gibi içki markalarıyla ortaklıklarda bulunmuştu. 

İşlerini saya saya bitiremeyeceğimiz KAWS’ın 1999’da Mickey Mouse ve Michelin Man’i sentezleyerek yarattığı, bugün kesinlikle ikonikleşmiş, dertli karakteri COMPANION, 2018’de Hong Kong bazlı AllRightsReserved kreatif stüdyosuyla yarattığı sergi turu KAWS: HOLIDAY kapsamında, yeryüzünün endamlı tarihi yapılarını, doğal güzelliklerini veya turistik mekânlarını mesken edinerek, tüm cüssesiyle bu yerleri renkli hüzünlere boğuyor. Avustralya, Çin, İngiltere, Japonya, Singapur ve Tayvan gibi ülkelerin önde gelen kültürel alanlarına konuk olmuş KAWS’ın bu serisinin geçtiğimiz hafta Endonezya’da ziyarete açılan sergisi vesilesiyle COMPANION’ın şimdiye dek nerelere uğradığına bir bakalım.

Endonezya, Yogyakarta (2023)

Bu sefer kendine Endonezya’nın en büyük Hindu tapınağı arazisi olan Prambanan Tapınakları’nı seçen devasa figür, KAWS’ın UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne kayıtlı bir bölgede kurduğu ilk şişme enstalasyon. Altı yıldır süregelen sergi turu kapsamında ilk defa COMPANION yerine ACCOMPLICE karakterini sunan KAWS ve ARR, 45 metre uzunluğundaki heykelle aynı zamanda şimdiye dek inşa ettiği en uzun enstalasyonun altına imzasını atmış bulunmakta. Serginin bu ayağının başlangıcıyla neredeyse eş zamanlı olarak DDT Store’da erişime açılan koleksiyon parçaları ve tüm merchler de çoktan tükenmiş durumda.

Avustralya, Melbourne (2022)

Serginin bir önceki ayağında, ARR-KAWS partnerliğinin Victoria Ulusal Galerisi’nin (NGV) de yardımlarıyla Melbourne semalarında uçurduğu devasa sıcak hava balonu ve COMPANION, ilk kez böylesine yoğun nüfuslu bir bölgede yer almıştı. Bölgedeki Yarra Nehri civarında COMPANION’ın bu gibi bir skalada, böylesine bir bağlamda sergilenmesi şerefine Japon DJ, prodüktör ve moda tasarımcısı NIGO, özel bir tulum tasarlamıştı. Bu kostümü, 42 metre boyuyla dünyanın en büyük sıcak hava balonlarından birini kullanan pilot, COMPANION’la gökyüzüne tırmanırken kuşanmıştı. 

Birleşik Krallık, Bristol (2021)

Serinin ilk sıcak balon enstalasyonu için seçilen mesken tesadüfi değil. KAWS ve ARR 2021’de yarım küre değiştirerek, sıcak balonun başkenti olarak da anılan Bristol’e yerleştirmişti COMPANION’ı. Balonun, dünya turu kapsamında isteyenlere sınırlı seyahat paketleri sunarak Avustralya, Çin, İspanya ve Türkiye’ye de ziyarette bulunacağı konuşulmuştu.

Singapur, Marina Körfezi (2021)

Yine 42 metre boyunda fakat bu sefer yatar pozisyonda ve kendisinin çok daha küçük bir versiyonunu kucaklamış bir hâlde karşılaştığımız karakter, KAWS ve ARR’ın Singapur Turizm Kurulu’ndan aldığı destekle körfezde yer alan The Float adlı venüye yerleştirilmişti. Sergi, Singapur’lu kâr amacı gütmeyen kuruluş The Ryan Foundation’ın (TRF) sergi açılmadan önce ARR’a ve Brian Donnelly’ye karşı, gizli bilgilerin kötüye kullanılması ve fikri mülkiyet haklarının ihlali gibi suçlarda bulundukları gerekçesiyle açtığı davayla da gündemde kalmıştı. Açılışı kısa bir süreliğine risk altına girmiş ancak ARR’ın açtığı iftira davasıyla organizasyon, bu suçlamaya olan karşı argümanlarını sununca, TRF davadan vazgeçip ARR’dan özür dilemişti. 

KAWS:HOLIDAY Space (2020)

Sınırları hepten aşarak resmen uzaya da yollanan kahramanımız, astronot kıyafeti giyerek bir sondaj balonuyla stratosferin 41,5 kilometre yukarısına çıkmıştı. COMPANION’ın yıldırım hızındaki bu galaktik macerası, Dünya’ya dönmeden önce ıssız uzayda iki saatlik, yerçekimsiz bir yürüyüşle sonuçlanmıştı. Tüm keşif, kalkışından inişine kadar sekiz saat sürmüş; COMPANION’un bu tarihi ânı, varlığının 20. yılını kutlanarak 360 derecelik panoramik bir video kamera ile kaydedilmişti.

Hong Kong, Victoria Limanı (2019)

1999’da yaptığı ilk Tokyo seyahatinin hayatında büyük bir dönüm noktası olduğunu söyleyen Donnelly, buradaki Victoria Limanı’nın kenarına COMPANION’ı yatırıvermişti. Enstalasyon, Art Basel’in Hong Kong ayağı süresince sergilenmişti. Bu etkinlik kapsamında kendi adına düzenlenen ve kürasyonunu Germano Celant’ın üstlendiği KAWS: Along The Way adlı retrospektif sergisinin baş tacı olan iş, ARR’ın yanı sıra Hong Kong Modern Sanat Vakfı’nın (HOCA) desteğiyle geniş limandan gece vakti suya bırakılmıştı. 

Japonya, Fuji Dağı (2019)

Bu defa 40 metre boyunda sere serpe bir modda, Herschel Supply’ın sponsorluğuyla kutsal Fuji Dağı’nın eteklerindeki Fumotoppara Kamp Alanı’nda 2000 kampçı eşliğinde sefasını sürmüştü COMPANION. Konuklar KAWS temalı yiyecekler, canlı müzik ve SKYMAGIC’in özel drone performansıyla ağırlanmış, KAWS x Herschel Supply çadırlarında kalmış ve uyku tulumlarında kestirmiş; çadırlar, fenerler, kupalar, giysiler, çantalar ve ikram kitlerini de içeren daha geniş bir ortaklığın parçası olmuştu. KAWS o dönem, Fuji Dağı’nın tatlı peluş bir versiyonunu da paylaşmıştı. 

Tayvan, Taipei (2019)

36 metre boyuyla Chiang Kai-Shek Hatıra Alanı’na oturtulan COMPANION’ın bu versiyonu, başında kafatası ve çapraz kemikler bulunan Mickey Mouse benzeri oyunbaz bir figürü tasvir ediyordu. Bu kez sıkı KAWS hayranı Singapurlu şarkıcı-söz yazarı JJ Lin’in prodüksiyon şirketi JFJ Productions aracılığıyla hayata geçirilen dev projenin açılış öncesi fotoğrafları -biraz kaçınılmaz biçimde- KAWS’ın geniş hayran kitlesinin önemli bir kısmını oluşturan Asya’da basına sızınca, Brian Donnelly hafiften tripli bir üslupla işin kurulum aşamasından paylaşımda bulunmuştu. 

Güney Kore, Seul (2018)

İşte KAWS:HOLIDAY serisinin ilk göz ağrısı. Bundan önce hâli hazırda Katar, Los Angeles ve Yorkshire gibi yerlerde dev heykellerini sergileyen Brian Donnelly, 2000 ortalarından beri bağlantılı olduğu ARR ile bu uzun soluklu projeye start vermiş, şehrin Seokchon Gölü’nde COMPANION’ı elem içinde yüzmeye bırakmıştı. İlk edisyonu 28 metre boyundaki enstalasyon, o dönemde KAWS’ın yaptığı en büyük ve suda yüzen ilk şişme heykeldi. Bir yerde unutulmuş devasa bir oyuncak; özlenen yahut yitirilmiş bir masumiyetin, gözden kaçması imkânsız bir timsali olarak şehir hayatına girdi. KAWS külliyatının kapsamını büyük oranda büyütürken çaktırmadan rekorlar kırarak, estetiği ve hissiyatıyla global hatta kelimenin tam anlamıyla uzaysal boyutta bir temsilin öncüsü oldu.