Oynamaktan yorulanları yönetmen koltuğuna alalım: John Turturro

İster oyuncu olun ister senarist ya da yönetmen, fark etmez. Sinemada taze bir şey söylemenin ayırt edici özelliği hiç şüphesiz karakter yaratmak… Benzersiz, ilham verici, merak uyandırıcı, rahatsız edici, mide bulandırıcı… Sizin gibi olmayan herhangi birilerini, benzersiz karakterlere dönüştürdüğü filmlerin unutulmaz oyuncusu John Turturro’yu Bant Mag. No:29’da yönetmen koltuğunda ağırlıyoruz.

Bir anlık ya da sonsuz, hayatımızda iz bırakan insanların sayısı ne kadar artarsa, dünyanın yaşanabilirlik seviyesi de o oranla yükselir. Bu yüzden daha çok farklılıklara, renklere, bakış açılarına, daha çok karakter tanımaya ihtiyacımız var. Neyse ki âniden gelebilecek böyle bir isteği bastırmanın pratik de bir yolu var: kriz anında, bir doz bizim yerimize bir şeyler görmüş insanların hikâyelerini izlemek…

Her ne kadar kalbi bağımsızlardan yana atsa da büyük prodüksiyonlu Hollywood filmlerinde de karşımıza çıkan İtalyan asıllı Amerikalı oyuncu John Turturro, Coen Kardeşler’in Barton Fink’ine adını veren karakteri, The Big Lebowski’ye ise unutulmaz Jesus’u armağan ederek, hafızamızda hem ciddî, hem komik, hem de acayip garip bir adam olarak yer ediyor.

MAC (1992)
Oyuncu olarak kariyerine 100’e yakın performans sığdıran Turturro, 1992 yılında yönetmenlik eğilimlerini daha fazla dizginleyemeyerek, yazıp yönettiği Mac ile karşımıza çıkmış ve Cannes Film Festivali’nde en iyi ilk filmlere verilen Altın Kamera ödülünü kapmıştı.

Babaları öldükten sonra baba mesleği olan inşaatçılığı sürdürmeye çalışan bir grup sarsak kardeşin hikâyesini konu alan bu samimî filmle Bağımsız Ruh Ödülleri’nden en iyi ilk film ve senaryo adaylıklarının da sahibi olan Turturro, yönetmenlik hevesinin gelip geçici olmadığını kanıtlamak istercesine beşinci kez yine kendi yazıp yönettiği ve başrolünde yer aldığı Fading Gigolo ile bu ay vizyonda karşımıza çıkıyor.

ILLUMINATA (1998)
Hikâyenin başlarına dönecek olursak, henüz ilk filmi Mac ile önemli bir çıkış yakalayan Turturro, Amerikan bağımsız sinemasının yalnızca parlak bir yıldızı değil, aynı zamanda bir yazar-yönetmeni de olduğunu hızlı hızlı çok filmle değil, azar azar iyi filmlerle ilerleyerek göstermeyi seçti. İlk filminden altı sene sonra çektiği Illuminata, her ne kadar Mac kadar coşkulu karşılanmamış olsa da, kendisine karşı nasıl bir beklenti içerisinde olunduğunu Cannes’ın yarışmalı bölümünde Altın Palmiye için Patrice Chereau, Claude Miller, Terry Gilliam, Tsai Ming-liang, Ken Loach, Hal Hartley ve Lars von Trier gibi yönetmenlerle yarışmasından anlayabilmek güç değil.

1900’lü yılların başında sahnelenmeye çalışılan bir oyun etrafında geçen komik ve garip bir hikâye anlatanIlluminata’dan yedi yıl kadar sonra Turturro, yönetmenlik kariyerinin belki de en popüler filmi olan Romance & Cigarettes ile devam etti.

ROMANCE & CIGARETTES (2005)
“Erkekler yosun, kadınlar ise meşe ağacı…” Geçen sene oyunculuğuna doyamadan aramızdan ayrılan James Gandolfini, Nick Murder karakterinde, aşırı kara yaban mersini yemekten fenalaşmış bir hâlde yerde yatarken bu cümleyi sayıklıyor. Bir başka sahnede Eşi Kity Kane (Susan Sarandon) ile metresi Tula (Kate Winslet) saç başa girmişken yanlarında Cousin Bo (Christopher Walken) şarkı söylüyor…

İzlerken eğlendiren sahneleri, filmin her yerinden fırlayan kült karakterleri, onları canlandıran Steve Buscemi, Bobby Cannavale, Mary-Louise Parker, Mandy Moore gibi isimlerin keyifli performanslarıyla, şarkılar söyleyip harika laflar eden bu romantik müzikalle Turturro, üçüncü kez oturduğu yönetmen koltuğunun hakkını veriyordu.

Daha önce gördüğümüz, duyduğumuz ya da yaşadığımız bir hikâyeye benzersiz bir güzellik katabilen yönetmenlerin hamurunda ne varsa Turturro da buna sahip gibi duruyor. Filmde orta sınıf bir ailenin orta yaş krizi geçiren işçi babası, aldatılmanın acısıyla içi nefretle dolan terzi eşi ve ergenlikle tuhaflık arasında gidip gelen üç kıza Turturro o kadar güzel şarkılar söyletiyor ki, sıradan bir aile hikâyesi olmaktan çıkıp herkesin sevgiyle bağrına basacağı bir filme dönüşüyor Romance & Cigarettes.

Yazının tamamını okumak için sizi Bant Mag. No:29’a alalım.

Yazı: Tuba Altuntaş – İllüstrasyon: Ethem Onur Bilgiç