Afro-Portekiz müzik sahnesine keşif yolculuğu: “Lizbon’un Ritmi”

SALT’ın Perşembe Sineması “EVDE” programında bu hafta izlemeyi merakla beklediğimiz Lizbon’un Ritmi belgeseli var. 8 Ekim Perşembe saat 19.00 itibariyle çevrimiçi erişime açılacak film, 11 Ekim saat 23.59’a kadar bu bağlantı üzerinden izlenebilecek. 

İzleyiciyi Portekiz’in başkentinin kenar mahallelerinde yeşeren Afro-Portekiz müzik sahnesini keşfe çıkaran Lizbon’un Ritmi’nin yaratıcısı DJ Rita Maia, filmi doğduğu şehrin müziklerine bir “aşk mektubu” olarak nitelendiriyor. Gilles Peterson’ın meşhur radyo platformu Worldwide FM’in de programcıları arasında yer alan Maia, aynı zamanda sıkı bir plak koleksiyoncusu ve küratör. Goalı bir ailenin çocuğu olarak Lizbon’da dünyaya geldi ve yetişkin hayatına adım attığı yıllarda Londra’ya taşındı. Halen de Londra’da yerleşik. Setlerinde dünyanın dört bir yanından müzikleri buluşturan; farklı ritimler ve kültürler, geçmiş ve gelecek, yeni eğilimler ve gelenekler arasında bağ kurmayı önceliklerinden sanatçının bu filmi hayata geçirmedeki amacı da Lizbon’un gücünü Afrika kültürlerinden alan güncel dans müziği sahnesini irdelemek. 

Rita Maia, Lizbon’da farklı jenerasyonlara mensup ve farklı türlere yoğunlaşan müzisyenlerin hikâyelerini anlatma fikriyle yola çıkmış. Uzun süre üzerine kafa yormasının ardından da filmin çekimleri üç yılda tamamlanmış. Lizbon müzik sahnesini dışarıdan bakan kişilerin yanlış algılayabildiğini söyleyen Maia’nın temel meselelerinden biri, bu üretimlerin coğrafi ve kültürel bariyerlerden ötürü yeterince destek bulamaması. Dolayısıyla görüntü yönetmeni Vasco Viana ile hayata geçirdiği filmin merkezine, farklı arka planlardan gelen müzisyenlerin ırk, sınıf, yaş üzerinden verdikleri kimlik mücadelesi yerleşiyor. Mikrofon uzatılan müzisyenler arasında bir süre önce Warp Records bünyesine dâhil olan DJ Nigga-Fox da var. Sanatçılar, üretimleri üzerinden bulundukları coğrafyayla olan karmaşık ilişkilerini aktarıyor. 

Dijital ve analogu, eski ve yeniyi özellikle iç içe geçiren dinamik bir anlatının peşinden giden Lizbon’un Ritmi’nde müzisyenler vize ve oturma izni gibi konulardaki mücadelelerini paylaşıyor. Ayrıca filmin, yaratıcılık, zevk ve eğlence temalarından da ödün vermeyen, hareketli ve renkli bir seyirlik sunduğu söyleniyor.