Anadolu Kültür 20 yaşında!
Uzun yıllardır birlikte yaşam pratiklerinden kültürel diyaloğa, hafızadan yerel kültür politikalarına, kültürel çeşitlilikten ulusötesi ortaklıklara kadar pek çok konuda çalışmalar yürüten Anadolu Kültür, bugüne dek ürettiği projeler, dirsek temasında bulunduğu sanatçılar, kültür insanları ve kurumlar eşliğinde 20. yaşını kutluyor.
20 yıldır sayısız proje ve etkinlik, eğitim, hibe destek programları gerçekleştiren Anadolu Kültür, tüm bu işlerini dijital bir yayında bir araya getirerek kapsamlı bir envanter oluşturdu. 2008 – 2022 yılları arasında yürütülen çalışmaları içeren faaliyet raporu, çevrimiçi kitap formatında yayında. Kitaba Anadolu Kültür’ün web sitesi üzerinden ulaşmak mümkün.
Envantere paralel olarak hazırlanan Kültür ve Sanatı Paylaşarak 20 Yıl: Anadolu Kültür Söyleşileri ise sivil toplum, siyaset, akademi ve yayın dünyasından değerli figürleri bir araya getirecek. Anadolu Kültür’ün İstanbul’da faaliyet gösteren sanat merkezi Depo’da 17 Kasım – 6 Aralık 2022 tarihleri arasında gerçekleşecek programda, kurumun üretme, paylaşma, dayanışma temelli işlerine ve bu alanlarda Türkiye’de son 20 yılda yaşanan gelişmelere bakan beş farklı söyleşi yer alıyor. Detaylar hemen aşağıda:
Adalet – Hafıza – Sanat
Toplumsal Barış için Geçmişle Yüzleşme
17 Kasım 2022, 18:30, Depo
Anadolu Kültür’ün kurucusu Osman Kavala ile yönetim kurulu üyeleri ve danışmanlarının yaşadıkları, bugün Türkiye’de yargı eliyle yürütülen adaletsizliklerin sembolü hâline geldi. Anadolu Kültür bu türde adaletsizliklerin doğrudan öznesi olmadan önce de adalet üzerine pek çok farklı proje yürüttü. Diyarbakır Sanat Merkezi’nde düzenlenen Adalet Konuşmaları ve Adalet Tüketimi sergisi veya cezaevlerindeki mahkûmlara yönelik atölyeler ile onların şiir ve öykülerine yer verilen kitaplar bu kapsamda değerlendirilebilir. Bütün bunlar ve en yeni olarak da Adalet Atlası podcast’i, adaleti hukuk alanına sınırlamadan farklı disiplinlerle ilişkisi içinde ele alan işlerdi. Anadolu Kültür, hafıza çalışmalarını da toplumsal adalet inşasına katkı çerçevesinde sürdürdü ve Türkiye’de son 20 yılda özellikle akademi, yayıncılık, sanat ve sivil toplum alanında artan geçmişle yüzleşmeye dönük çalışmalarda önemli bir rol oynadı. Anadolu Kültür’ün adalet ve hafıza çalışmaları alanındaki iki projesi de çok yetkin iki kuruma evrildi: Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği ile Hakikat Adalet Hafıza Çalışmaları Derneği.
Moderatör: Asena Günal
Konuşmacılar: Murat Çelikkan (Hafıza Merkezi Eş Direktörü), Zafer Kıraç (İnsan Hakları Aktivisti), Doç. Dr. Ferda Keskin (İstanbul Bilgi Üniversitesi, Karşılaştırmalı Edebiyat), Dr. Öğr. Üyesi Nora Tataryan (Bahçeşehir Üniversitesi, İletişim ve Tasarımı)
Paylaşım – Temas – Alan
Yerel Kültür Politikaları ve Ulusötesi İşbirlikleri
24 Kasım 2022, 18:30, Depo
Anadolu Kültür, birçok kurum ve kentin deneyimini bir araya getiren çalışmalarıyla kentlerin kültür politikalarının yerel ve katılımcı bir anlayışla oluşturulmasına, yerel sanatçıların ve kültür sanat kurumlarının desteklenmesine, yerel kültür ortamını destekleyecek uluslararası kültürel değişim programlarının geliştirilmesi ve uygulanmasına, farklı kentler arasında deneyim paylaşımı ve iş birliği projelerinin geliştirilmesine her zaman önayak oldu. Kars ve Kayseri ile yürütülen ön çalışmalar daha sonra Çanakkale, Antakya, Edirne ve Mersin kentlerini de içine alarak devam etti. Yerel Kültür Politikaları İçin Stratejiler projesiyle Kars, Çanakkale ve Antakya odaklı çalışmalar yürütüldü. Kentlerle çalışmalar, üniversiteler ve yurtdışından ortaklarla beraber uzun dönemli uluslararası iş birliği programlarının geliştirilmesine zemin oluşturdu.
Türkiye kentleri ile Avrupa ve komşu ülkeler arasında sanatçılar, kültür sanat çalışanları ve sivil toplum kuruluşları arasında iş birlikleri kurmak, deneyim paylaşımını desteklemek ve dayanışma ağları oluşturmak amacıyla 2011’den bu yana yürütülen Tandem Türkiye ve VAHA programları, yerel kültür profesyonelleri ve kurumlarının üretimini, dolaşımını ve görünürlüklerini desteklerken, yurt dışındaki kentlerle bağlantılar kurmalarını ve çoğu zaman ilk uluslararası projelerini gerçekleştirmelerini sağlıyor. Diğer yandan 2017’den beri Kültür için Alan ve CultureCIVIC programlarıyla, kültür kurumları ve sanatçılara sunulan finansal desteklerin yanı sıra, çeşitli eğitim programları ile profesyonel gelişimi destekliyor ve kentler arasında ortaklıklar kurulmasını teşvik ediyor.
Moderatör: Aysu Arıcan
Konuşmacılar: Hüseyin Eryurt (Proje Koordinatörü, Kültür Rotaları Derneği), Dr. Zümray Kutlu (Smith College, Department of Government), Burcu Yılmaz Deniz (Kurucu Ortak, A Corner in the World), Barış Işık (Kurucu Sanat Yönetmeni, Mordem Sanat)
Buluşma – Diyalog – Umut
Türkiye’de Çeşitlilik ve Ermenistan’la Kültürel İşbirliği
29 Kasım 2022, 18:30, Depo
Anadolu Kültür, kurulduğu günden bu yana Ermenistan’dan sanatçılar, kültür sanat çalışanları ve sivil toplum kuruluşları ile komşuluk ilişkilerinin güçlenmesini, karşılıklı anlayış ve paylaşımı hedefleyen ortak çalışmalar yürüttü. Çatışma çözümüne kültür sanat aracılığıyla katkı sunabilmek için zaman zaman sözlü tarihi, zaman zaman da müziği bir araç olarak kullanarak, farklı arka plandan gelen insanları bir araya getirdi ve yeni diyalog kanalları açmaya çabaladı.
Anadolu Kültür 20 yıldır, çoğulcu ve demokratik bir ülke inşasına katkı sunmayı amaçlayarak Türkiye’deki kültürel çeşitliliğin vurgulandığı, kültürel hakların, ana dil hakkının tanındığı, somut ve somut olmayan kültürel mirasın korunduğu birçok çalışma yürütüyor. Bu konular hakkında çalışan sanatçılara, üreten kişilere Depo’da, Diyarbakır’da, Türkiye’nin farklı şehirlerinde alanlar açmaya devam ediyor.
Moderatör: Tamar Nalcı
Konuşmacılar: Doç. Dr. Burcu Yıldız (İTÜ, Müzikoloji), İsmail Yavuz Özkaya (Yüksek Mimar, KMKD Yönetim Kurulu Başkanı), Kirkor Sahakoğlu (Sanatçı), Dr. Salim Aykut Öztürk (Danish Institute of Study Abroad)
Çeşitlilik – Hayal Gücü – Birlikte Yaşam
Kapsayıcı Ortak Zeminlerde Sanatla Öğrenme ve Kolektif Üretim
1 Aralık 2022, 18:30, Depo
Anadolu Kültür, özellikle 2011 sonrasında artan sınıraşırı zorunlu göç ve bunun getirdiği yeni toplumsal sorular ve ihtiyaçları görerek ve uzun yıllardır sürdürdüğü çalışma alanlarındaki birikiminden yola çıkarak 2015’ten bu yana Türkiye’deki kültürel çeşitliliği, toplumsal barışı ve eğitimde adaleti yeniden düşünmeyi öneren çalışmalar geliştiriyor. Çocuk ve gençlerin kültür sanata, eğitime ve sanatla öğrenmeye eşit erişimini güçlendirmek üzere, yerel ve uluslararası ağlar ve iş birlikleri kurarak mülteci desteği alanı, kültürel miras, çokdillilik, ayrımcılıkla mücadele, psikososyal destek, eğitimde ve sanatta kapsayıcılık gibi alanlarda çalışan kurumları yan yana getirerek birbirinden öğrenmeye ve kolektif üretime zemin oluşturan projeler yürütüyor.
Anadolu Kültür adil, çoğulcu ve eşitlikçi bir birlikte yaşam kültürü hayal etmenin iş birlikleri ve birbirinden öğrenme ile gerçekleşeceğine olan inancıyla, kültürel ve dilsel çoğulluğun bir zenginlik olarak benimsenmesi ve deneyimlenmesine alan açacak, bunun için sanatla öğrenmenin dönüştürücü gücünü kullanan çalışmalar yürütmeye ve ortak zeminler kurmaya devam ediyor.
Moderatörler: Beril Sönmez, Ekin Su Birinci
Konuşmacılar: Nil Delahaye (BoMoVu), Kemal Vural Tarlan (Kırkayak Kültür Derneği), Dr. Müge Ayan (Talebeyiz.biz), Doç. Dr. Didem Danış (Galatasaray Üniversitesi, Sosyoloji)
Kültürel Diyalog – Sanatsal İşbirliği – Üretime Destek
Hatırlamak için Bakmak, Kaydetmek ve Anlatmak
6 Aralık 2022, 18:30, Depo
Anadolu Kültür, kurulduğu ilk günden bu yana kültür sanatın üretimini, izlenmesini ve paylaşımını çoğaltmak için pek çok farklı kişi ve gruba destek oldu. Özellikle fotoğraf ve sinema alanında atölye ve destek programları aracılığıyla görsel hikâye anlatıcılarına alan açtı; araştırma ve üretim için destek oldu ve bağlantı kurmanın yanı sıra, sergi ve gösterimler için mekân sağladı. Bunların bir kısmı küçük hibe desteği adı altında, bir kısmı da Ermenistan Türkiye Sinema Platformu ve Yeni Film Fonu gibi yapılandırılmış projeler aracılığıyla açık çağrılarla, jüri değerlendirmesiyle ilerleyen formatta gerçekleşti. Türkiye’nin farklı şehirlerinde, gençler ve çocuklarla özellikle sinema ve fotoğraf alanında yürütülen kültürel diyalog ve kolektif üretim projeleri, şehirlerin hafızasını görsel hikâyeler aracılığıyla açığa çıkarırken, kapsamlı ve alternatif sanat eğitimi ve üretimi için de örnek projelerin ortaya çıkmasına vesile oldu.
Anadolu Kültür, DSM ve Depo sanatsal ifadeye alan açmaya çalışırken hem kısa süreli aciliyet içeren dayanışma biçimlerini hayata geçirdi, hem de uzun soluklu ve yenilikçi üretim biçimlerine dair örnekler verdi. Documentarist belgesel festivaline, Onur Ayı etkinliklerine maddi ve mekânsal destekler sağlanması veya sansüre uğrayan sanatçı ve gruplara Depo’da bir araya gelme olanağı sunulması, dayanışma pratiklerine örnek teşkil ederken, BAK kolektif video üretim atölyeleri, YFF destekleri veya Saturdox programları da uzun soluklu ve yenilikçi çalışmalara örnek olma gayesini devam ettiriyor.
Moderatör: Övgü Gökçe Yaşa
Konuşmacılar: Serra Akcan (Fotoğrafçı), Can Candan (Belgesel Sinemacı, Akademisyen, Boğaziçi Üniversitesi), Serdar Darendeliler (Editör, Küratör, GAPO), Fatma Çelik (Fotoğrafçı, Belgesel Sinemacı)