Betty Davis (1944-2022)

Etkisi OutKast, Prince, Erykah Badu ve The Roots gibilerinin müziğinin zemininde yatan; sergilemekten çekinmediği cinselliğiyle ezber bozan zamanlar ötesi funk yıldızı Betty Davis, 77 yaşında çocukluğunu geçirdiği Pennsylvania’da hayatını kaybetti. Davis’in ölüm sebebinin henüz geçen hafta teşhisi konulan kanser olduğu açıklandı.

Yakın dostu Connie Portis taziye mesajında Betty Davis’i şu sözlerle andı: “Çok yetenekli bir müzik fenomeni, öncü rock yıldızı, şarkıcı, söz yazarı ve moda ikonu olan Betty Davis’in vefat haberini büyük bir üzüntüyle paylaşıyorum. Her şeyden önce, Betty bir arkadaş, teyze, yeğen, Homestead Pennsylvania’daki ve dünya çapındaki arkadaş ve hayran topluluğunun sevilen bir üyesiydi.” 

16 yaşında Fashion Institute of Technology’de eğitime başlamak için New York’a taşınan Betty Davis, o zamanlarda henüz Betty Mabry, kariyerine Glamour ve Seventeen gibi dergilerde modellik yaparak başladı. Greenwich Village’da filizlenen müzik sahnesine yavaş yavaş dâhil olması o yıllarda Jimi Hendrix, the Chambers Brothers, Sly Stone, Lou Courtney, Hugh Masekela gibi müzisyenler ve tabii ki sonradan eşi ve iş birlikçisi olacak caz efsanesi Miles Davis’le tanışmasıyla olmuş. 

İlk işleri; 60’larda müzik sahnesindekilerin uğrak mekânı The Cellar’la ilgili yazdığı aynı isimli şarkı ve The Chambers Brothers’a yazdığı tekli “Uptown (to Harlem)” pek de ilgi toplamamıştı. 1973’te Betty Davis isimli ilk solo albümünü kendi başına yazmış, aranjmanını yapmış ve yapımcılığını üstlenmişti. Zamanının atmosferinde, bir Siyah kadın için ilkti bu.

70’lerin ortasında tamamladığı They Say I’m Different ve Nasty Gal albümleri de dâhil Davis’in müziği hiçbir zaman gerçek bir ticari başarıya ulaşmasa da kendinden sonrakilere her zaman büyük bir ilham kaynağı oldu. Şarkılarının cinsel içeriği, hakkında konuşturan şovları ve erotik sahne personası yüzünden ABD’de konser vermesi bir süre yasaklanan Davis, kariyerini bir süre Avrupa’da sürdürebildi.

1979’da müziği bırakıp Pittsburgh’a dönen Betty Davis, o zamandan beri dikkatlerden uzak bir hayat sürdürüyordu. 40 sene sonra 2019’da eski prodüktörü Danielle Maggio’yla yayımladıkları “A Little Bit Hot Tonight”la sürpriz bir dönüş yapmıştı.

Betty Davis
Yıllar içinde büyüyen mirası

Son yıllarda Davis’in müziği, kendi meslek hayatında ulaşamadığı kadar çok yer buluyor medyada. Orange Is the New Black, Girlboss, Mixed-ish ve High Fidelity gibi popüler dizilerde şarkıları çalınıyor, Ice Cube ve Talib Kweli gibi rapçiler onun şarkılarını yeniden yorumluyor. 

İkonun hayatını konu alan Philip Cox imzalı belgesel Betty: They Say I’m Different 2017’de yayımlanmıştı. Betty Davis külliyatıyla ilgilenen Light in the Attic şu ana kadar 70’lerdeki işlerini ve o zamanlarda dinleyiciyle buluşmayan Is It Love or Desire? albümünü yeniden yayımladı. Plak şirketi bu yıl da müzisyeni son albümü Crashin’ From Passion’ı yeniden düzenleyip paylaşmayı planlıyor. Şirketin kurucusu Matt Sullivan’ın taziye mesajı da şöyle: “Kalbimiz bugün inanılmaz derecede ağır. Betty Davis, Light in the Attic’te yaptığımız her şeyde yol gösterici bir ışık oldu. Onun değişmez ‘Kendin yap’ etiği ve çığır açan ruhu sonsuza kadar yaşayacak. Onu çok özleyeceğiz.” 

Yazı: Elif Öz