Desmond Tutu (1931-2021)

İlham verici mücadelesiyle Güney Afrika’daki apartheid rejiminin sonlanmasında önemli rol oynayan başpiskopos ve insan hakları savunucusu Desmond Tutu 90 yaşında hayatını kaybetti.

Beyazların ırkçı rejimine karşı 1970’lerde sesini yükseltmeye başlayan Tutu, 1990’ların başında yıkılan apartheid rejiminde işlenen suçları aydınlatmak ve toplumsal uzlaşma sağlamak motivasyonuyla kurulmuş olan Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu‘nun başkanlığını üstlenmişti. Eşitlik ve adalet mücadelesini Filistin’den Tibet’e, dünyanın dört bir yanındaki ezilen halklarla dayanışarak evrenselleştiren Tutu, 1984 yılında insan hakları savunuculuğu ve ırkçılığa karşı yürüttüğü barışçıl mücadeleler ile Nobel Barış Ödülü’yle onurlandırılmıştı. 

desmond tutu
Desmond Tutu, 1984
Fotoğraf: Yousuf Karsh

Her daim ötekileştirilen ve ayrımcılığa maruz bırakılan her kesime destek çıktı Desmond Tutu. Devlet otoritesine karşı kürtaj ve ötenazi haklarını savundu. 2000’lerle birlikte toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesi için önemli adımlar attı. Ülkesindeki LGBTİ+’lara yönelik şiddetin artmasının ardından, 2013’te bir Birleşmiş Milletler etkinliğinde “Homofobik olan bir tanrıya ibadet edemem. Homofobik bir cennettense cehennemi tercih ederim.” diyerek, mesajını küresel medya manşetlerine taşımıştı.

1997’den bu yana prostat kanseri ve kansere bağlı enfeksiyonlardan muzdarip olan Desmond Tutu, Cape Town’da bir huzurevinde hayatını kaybetti.