Roddy Ricch’in “High Fashion”ından hareketle, popüler müzik ve moda üzerine

Popüler müzik ve moda arasındaki dirsek teması, 20. yüzyılın ortalarından beri iki tarafın karşılıklı olarak birbirini etkilediği bir ilişki olarak sürüyor. 80’lerde Grace Jones, 90’larda da Madonna gibi isimler pop âleminde modanın yol göstericileri olsa da stilin önem arz ettiği müzik alanını popla sınırlamak imkânsız. Dönem dönem popülerleşmiş birçok müzik akımının da kendi moda anlayışından bağımsız olarak irdelenmesi fazlasıyla güç. Örneğin 90’ların ikinci yarısında dünyayı kasıp kavuran nu-metal akımı; bol şortlar, bunları süsleyen zincirler veya (Fred Durst’e selam olsun) ters takılmış kasketlerle özdeşleşmişti.

Marka isimleri ve stiller de sıklıkla şarkılara konu olmaya devam ediyor. Özellikle ABD’deki rap sahnesinde markaları anmak, yıllar geçse de geçerliliğini koruyan bir gelenek halini aldı. Bu durumun ardında materyalist endüstrinin beklentileri olduğu kadar müzisyenlerin gösteriş yaparak başarılarının altını bizzat kendilerinin çizme gayesi söz konusu. Rap müziğin sokak kültürü içinde filizlenmesine rağmen 2000’lerle birlikte ana akım müziğin başlıca hatlarından biri halini almasıyla, modayı ve markaları takıntı haline getirmiş şarkıların sayısı da hızla artışa geçti. Bir mertebe sembolü olarak modayı odağına alan parçalar, çoğunlukla kültürel, hatta sınıfsal çatışmaların bir yansıması olarak değerlendirilebilir. İngiltere’nin 2000’lerde yükselen grime müziğinin yıldız figürlerinden Skepta, hit şarkısı “That’s Not Me”de Gucci ve Louis Vuitton kıyafetleri içinde kendini tanıyamadığını ve bu sebeple hepsini çöpe attığını söylüyor örneğin. Fakat farklı bir kültürün içinde aynı markaların bahsi, bir başarı metaforu olarak kullanılıyor.

Bunun en taze örneklerinden biri geçtiğimiz ay ışık hızıyla yükselen kariyerinin satır başlarını Sadi Güran’ın illüstrasyonlarıyla anlattığımız Roddy Ricch’in “High Fashion” parçası şüphesiz. Genç rapçinin Mustard’la düetinden hareketle, popüler müziğin farklı dönemlerinden moda referanslarıyla hafızalarda yer etmiş birkaç örneğe bakalım. 

Roddy Ricch – High Fashion

Compton’ın hip hop âlemine kazandırdığı son yetenek Roddy Ricch, liste başarısıyla rekorları alt üst eden ilk albümü Please Excuse Me for Being Antisocial’da yer alan “High Fashion” parçasında sevgilisine büyük markaların ismini bir bir zikredip onu alışverişe çıkmaya davet ederek, hatta Mercedes arabasını birkaç kez hatırlatarak bir serenat yapıyor.  Müzisyenin sosyal fobilerini ve şöhretle baş etme mücadelesini göz önüne alınca “High Fashion”ın liriklerinin bu yüksek moda seviyesine erişme ve onu karşılayabilme noktasına gelmekle ilgili olduğunu; bu bağlamda da kimi göndermelerde bulunduğunu düşünmek mümkün.

Rico Nasty – Fashion Week

ABD’de yeni nesil popüler hip hop müziğin yıldız isimlerinden bir diğeri olan Rico Nasty’den dinlediğimiz “Fashion Week”; sözlerini neredeyse yalnızca marka isimlerinin oluşturduğu bir şarkı. Ama Rico Nasty’nin favorisinin Paris merkezli ikonik moda evi Maison Margiela olduğunu öğreniyoruz şarkıdan. “Fashion Week”te tüm kıyafetlerin Maison Margiela’yla uyum yakalayabileceğini vurguluyor Rico Nasty.

Cardi B – She Bad 

Sözünü hiçbir zaman sakınmamasıyla tanıdığımız, kısa süre önce siyasete atılma planlarıyla da gündemimize gelen Cardi B, ilk albümü Invasion of Privacy’deki “She Bad” parçasıyla moda dünyasında büyük yankı uyandırmıştı. “Beni Prada çantalarla şımartın, buna değerim” diye bir çıkış yapan Cardi B, ünlü model Chrissy Teigen ve Rihanna’ya alışılmışın dışında bir shoutout yaptıktan sonra sosyal medyayı da epey meşgul etmişti. Teigen ve Cardi B’nin uzun süren atışmalarıyla şarkı doğal olarak bir hite dönüştü.

Kanye West – The Glory

Belki de marka isimlerini şarkılarında en çok dillendiren müzisyenlerin başında Kanye West geliyor. Birçok albümünde başka markalara göndermeler yapan Kanye, kendi sneaker serisi Yeezy’yi de şarkılarının çoğunda hatırlatmaktan geri durmuyor. 2007 çıkışlı “The Glory” de bir anlamda Kanye’nin kendini övgülere boğduğu bir şarkı. “Herkes şık giyinirken ben aradan nasıl sıyrılabilirdim?” sorusunu yönelten Kanye, bunu nasıl mümkün kıldığını bir bir anlatıyor. Birkaç markayı andıktan sonra, Grammy Ödül Töreni’ne John Travolta’yı andıran bir takımla katıldığını ama yüksek egosu sayesinde yalnızca bir Speedo mayoyla bile rahatlıkla orada olabileceğini söylüyor Kanye. Bundan kimsenin en ufak bir şüphesi yok.

A$AP Rocky – Fashion Killa

Rolling Stone’a verdiği bir röportajda “Modanın hayattaki her şeyle alakalı” olduğunu dile getiren A$AP Rocky, 2013’te yayımladığı Long. Live. ASAP. albümünün akışında tam 36 farklı markayı anıyor. “Fashion Killa” parçasında da hayalindeki ideal kadın imajını, ünlü tasarımcılar ve moda üzerinden şekillendiriyor. Şarkının video klibinin de Louis Vuitton’un kreatif direktörü ve Kanye West’in kankası olarak tanıdığımız Virgil Abloh iş birliğiyle çekildiğini hatırlatalım.

Prince – Style

1996’da yayımlanan Prince albümü Emancipation’ın güzelliklerinden “Style”, isminden de anlaşıldığı üzere stil sahibi olmak üzerine yazılmış kafiyelerden oluşuyor. Prince, stil anlayışını tanımlarken marka isimlerine ihtiyaç duymuyor. Onun stil anlayışını farklı bağlamlarla dinliyoruz. “Stil, cumartesi gecesi sarhoş olmaz. Çünkü pazar sabahı parıl parıl giyinip kuşanacaktır” dese de stili modadan çok daha fazla şeyle ilişkilendiriyor Prince. Bunlar arasında ölümden korkmamak, MJ smaç bastıktan sonra doğru tepkiyi vermek ya da barışçıl eylemler yapmak da var.

ZZ Top – Sharp Dressed Man

Houston çıkışlı boogie rock efsanesi ZZ Top, belki “moda ikonu müzisyenler” denince akla gelen ilk 10, 20, 50, hatta 100 isimden biri değil. Ama grubun 80’lerde geniş kitlelere ulaşmasına vesile olan “Sharp Dressed Man”, jilet gibi giyinme mesajıyla moda-müzik ekseninde önemli bir yere sahip. Video klibiyle de ikonlaşan şarkıda siyah gözlükler, altın saatler ve fiyakalı bir takım elbiseyle tamamlanan bir kombin söz konusu. ZZ Top üyelerinin tercihi genellikle dar kotlar ve desenli ceketler olsa da… 1997’de VH1 Fashion Awards töreninde dans eden modeller eşliğindeki canlı performansı da “Sharp Dressed Man”e ilişkin unutulmaz anlardan biri.

Lady Gaga – Fashion

Popüler müzik ve modadan bahsederken Lady Gaga’nın kulaklarını çınlatmamak olmaz tabii ki. Sıra dışı olmayı alışkanlık edinen Gaga, 2007’de Sex and The City için yazdığı “Fashion” şarkısında sözlerine “Ben çok şahaneyim” diyerek başlıyor, “Ben senin mankeninim, giydir beni” diyerek Prada’dan Gucci’ye büyük markaları peşi sıra anıyor. Şarkı, 2009’da Confessions of a Shopaholic filminin soundtrack’inde de yer alıyordu. Lady Gaga’nın 2013 çıkışlı ARTPOP albümünde de aynı isimli bir başka şarkı daha var. Bu kez “Dünyaya sahipmişsin gibi giyinmenin önemi” üzerine düşüncelerini şarkılaştırmıştı Gaga.