Elde kâğıt kalem, not alarak: Stutz üzerine

Yönetmenliğini ABD’li oyuncu Jonah Hill’in üstlendiği Stutz belgeseli kasım ayında Netflix’te yayımlandı. 2022 yapımı bu belgesel filmde dünyaca ünlü psikiyatrist Phil Stutz, kendi deneyimlerini ve terapi modelini anlatıyor.

İzlemeden önce bilmeniz gerekenler…

Phil Stutz belgesel boyunca anlattığı terapi yöntemlerini daha önce 2012 yılında yayımladığı kitabında açıklamıştı. Phil Stutz’ın Barry Michels ile beraber yazdığı The Tools kitabında 5 ayrı terapi tekniğinin ayrıntılı biçimde sunumu yer alıyor. Dünya çapında çok satan bu kitabın Türkçe çevirisi ise henüz mevcut değil. 

Konu nedir?

Jonah Hill belgeselin başında bu filmi yapma sebebini açıklarken konuyu ve amacı şöyle özetliyor: “Bu filmi yapmaya karar vermemin sebebi, terapistim Phill Stutz’ın gereçlerini ve öğretilerini tanıtarak insanların bunlara erişmesini sağlamak ve kendi hayatlarını iyileştirmelerine vesile olmak.”

En çok neyi sevdim?

Bir odada, iki kişinin konuşmasını izlediğimiz bir belgeselde dikkatimizin dağılma olasılığı oldukça yüksekken bu film bize odaktan çıkma fırsatı vermiyor. Bunda, izlerken bir terapi seansındaymışız gibi hissetmemizin büyük etkisinin olduğu kesin. Bir noktada kendimizi anlatılanları kaçırmamak için elimize kâğıt kalem, not alırken buluyoruz. Bir belgesel üzerinden problemlerimizin derinine inemeyeceğimizi bilsek de gündelik hayatta işimize yarayacak birkaç yöntem öğrenmek iyi geliyor. 

Diğer bir yandan Phil Stutz ve Jonah Hill’in esprili mizacı filmin tamamıyla didaktik bir form almasının önüne geçmiş. İkilinin zaman zaman atışmalarını dinlemek bize ders arasında ufak bir moladaymışız gibi hissettiriyor. Duyguların yoğunlaştığı noktalarda gelen şakalaşmanın altındaki hisleri de göz ardı etmemek gerekiyor. Stutz’ın dediği gibi: “Ben de aynı hastalıktan muzdaribim. Espri yaparak duygulardan kaçınma.”

Hissettirdikleri

Stutz’ın yöntemlerini anlatırken kendi deneyimlerini de anlatması belgesele farklı bir boyut kazandırıyor. Jonah Hill, filmin yapılış amacını terapi gereçlerini sunmak olarak açıklasa da belgesel, Stutz’ın paylaşımları ile yol üzerinde derinlik kazanıyor. Deneyimlerini dinlerken, onun da bizim geçtiğimiz yollardan geçtiğini görmek bir dayanışma duygusu yaratıyor. Benzer üzüntüleri yaşayan insanların arasında oluşan o görünmez bağı Stutz ile de kurmaya başlıyoruz. Tam da bu noktada Jonah Hill, “Hayran olduğum kişilerin benle aynı sorunları yaşadığını düşünmezdim.” derken Phill Stutz cevap niteliğinde bir kahkaha patlatıyor. 

O kahkahanın sesi film bittiğinde de kulaklarımızda çınlamaya devam ediyor.

Çınlamanın sesi sizi nerelere götürür bilmem, beni götürdüğü yer yıllardır ertelediğim numarayı çevirip şu soruyu sormak oldu: Terapi için randevu alabilir miyim?

Formu dolduran: Zelal Buldan