Yaşayan en büyük gitar virtüözlerinden John McLaughlin baş döndürecek bir performans için Zorlu PSM Caz Festivali'ne geliyor

Caz, world music ve rock türlerini üstün bir yaratıcılıkla harmanlayarak, 50 yıllık müzik kariyerinde özellikle gitar stiliyl önemli bir ilham kaynağına dönüşen usta müzisyen John McLaughlin unutamayacağımız kuvvetle muhtemel bir performans için Zorlu PSM Caz Festivali kapsamında 25 Nisan akşamı Turkcell Sahnesi’nde olacak. Müzik tarihinin yaşayan efsaneleri arasında yer alan McLaughlin’in yarım yüzyıllık müzik yolculuğundan satır başlarına göz atıyoruz.

Henüz 20’li yaşlarında efsaneleşen bir gitar virtüzöü
1942 yılında, İngiltere’de, müzisyen bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelen John McLaughlin çocuk yaşlarında müzik eğitimine keman ve piyano ile başladı. Hayatını adayacağı gitarı ise 11 yaşında eline alan McLaughlin, 20’li yaşlarına denk gelen 1960’larda hayatını bir kayıt ve sahne müzisyeni olarak kazanmaya başlamıştı. O dönemde Led Zeppelin’in kurucularından Jimmy Page’ye gitar dersleri de veren McLaughlin 1969’da Extrapolation isimli ilk albümünü yayınladı. Albümde kendisine saksafon ve klarnet ustası John Surman ve davulcu Tony Oxley eşlik ediyordu. Aynı sene Miles Davis’in caz tarihini değiştiren kayıtların başını çeken Bitches Brew albümünde yer alan McLaughlin’in Jimi Hendrix ile beraber çaldığı, gene 1969 tarihli bir kaydı da bulunuyor.

1970’lere geldiğimizde John McLaughlin, daha sonraları imzası haline gelecek, caz ve Hint klasik müziği formlarını harmanlayarak yarattığı füzyon stilinin ilk örneği olan My Goal’s Beyond albümünü yayınladı. O dönemde stüdyoların aranan gitaristleri arasında başı çeken isimlerden biri haline gelen ve Carlos Santana, Gil Evans, Carla Bley gibi isimlerle iş birlikleri yapan McLaughlin’in Hintli ruhsal lider Sri Chinmoy’u takip etmeye başlaması, My Goal’s Beyond albümünün oluşumunda önemli bir ilham kaynağıydı. Chinmoy’a ithaf edilen albüm aynı zamanda McLaughlin’in materyal evrende yaşayan tüm canlıların ruhu anlamına gelen ‘Mahavishnu’ ismini benimsediği  albüm olarak biliniyor.

Hint müziğinin etkisinde füzyon keşifleri
1971’de kemanda Jerry Goodman, klavyede Jan Hammer, basta Rick Laird ve davulda Billy Cobham ile beraber füzyon türünün en önemli ekiplerinden biri olan The Mahavishnu Orchestra’yı kuran John McLaughlin, bu grupla teknik açıdan icra etmesi zor ve bir o kadar da etkileyici olan caz, rock, Doğu ve Hint müziklerinin büyüleyici bir karışımını üretmeye başladı. Zaman içerisinde çeşitli gerilimler ve eleman değişikleri yaşayan The Mahavishnu Orchestra inişli çıkışlı bir hikayeye sahip olsa da ‘füzyon’ türünü müzik haritasına oturtan ve bu alanda unutulmayacak işlere imza atmış bir oluşum olarak caz efsaneleri arasında anılmaya devam ediyor.

The Mahavishnu Orchestra’nın ilk ekibinin dağılması sonrasında 1974’de Shakti isimli bir diğer grup kuran John McLaughlin, bu grup altında da Shankar ve Zakir Hussain gibi önemli isimlerle beraber caz ve Hint müziği füzyonunun akustik tarafında keşiflere öncülük etti. Sadece üç albüm yayınlayan Shakti, 1977 sonrasında farklı grup elemanları ile gerçekleştirilen bir kaç özel performans dışında varlık göstermedi.

Gruplar ve isimler değişir, yaratıcı üretim ise sabittir
1980’ler ve 90’larda müzik üretimine solo ve trio oluşumların yanı sıra kısa süreli gruplarla devam eden McLaughlin, bu seneler içerisinde One Truth Band adı altında toplanan bir ekiple Electric Dreams isminde bir albüm, Fuse One isimli bir diğer grup ismi altında iki albüm, Fransız ve Amerikalı müzisyenlerden oluşan ve gelecekteki eşi Katia Labèque ile tanıştığı The Translators grubuyla da iki albüm yayınladı. Tüm bu süreçte hem solo üretimlerine, hem de aralarında Paco de Lucia, Al Di Meola, Dexter Gordon, Bill Evans gibi isimlerin bulunduğu efsanevi müzisyenlerle hem stüdyoda hem de sahnede sayısız iş birliklerine hız kesmeden devam eden John McLaughlin, ismini bir caz ve füzyon efsanesi haline getirmişti. 

2000’lerde Thieves and Poets isimli bir balenin müziklerini besteleyen John McLaughlin, kendisine Zorlu PSM Caz Festivali performansında da eşlik edecek The 4th Dimension isimli caz füzyon ekibiyle 2007 yazında tanıştı. Klavyede Gary Husband, basta Hadrian Feraud ve davulda Mark Mondesir’den oluşan The 4th Dimension ekibinin John McLaughlin ile beraber gerçekleştirdiği ilk Amerika turnesi Live USA 2007: Official Bootleg isimli bir CD olarak yayınlandı.

1960’lardan bu yana caz ve füzyon türlerinde bir ilham kaynağı olmuş ve pek çok önemli gitaristin stilini etkilemiş müzik efsanesi John McLaughlin’in The 4th Dimension ekibiyle beraber vereceği konser şüphesiz ki Zorlu PSM Caz Festivali’nin unutulmazları arasında yer alacak. Konser hakkında detaylı bilgi ve biletler için zorlupsm.com adresini ziyaret etmeyi unutmayın.