Yolculuk hikâyesi anlatan çizgi romanlar

Yazı: Zeynep Saçar

Yolculuk, dönüşümü ve yeni maceraları anımsatan etkili bir anlatım aracı. Keşif dürtüsüyle dünyayı bir uçtan bir uca gezenler, ayrılık acısını unutmak için yola düşenler, insan ilişkilerini gözlemlemek için dolaşanlar… Kahramanlarının içsel yolculuk haritalarını da takip ettiğimiz çizgi roman ve mangalar arasında seferimiz başlıyor. İlk durak Çin.


Shenzhen: A Travelogue from China
(Guy Delisle, 2000, Drawn & Quarterly)

Kanadalı çizer ve animasyoncu Guy Delisle’in iş için gittiği Shenzhen’de geçirdiği 3 ayı anlatan Shenzhen: A Travelogue from China, sanatçının burada yaşadığı kültür şokunu ve uyum sorunlarını temel alıyor. Konakladığı süre boyunca dil problemleri yaşayan Delisle, iletişim kurmak için sık sık çizim yapmak veya el işaretleri kullanmak etmek zorunda kalıyor. Seyahat temasının yanı sıra yabancılaşma ve sosyal kopukluklara da değinen kitaptaki panellerin bazıları da Çinli sanatçılar tarafından çizildi.


Kendine İyi Bak / Prends soin de toi
(Gregory Mardon, 2021, Futuropolis / Karakarga Yayınları)

Paris’te yeni bir daireye taşınan Achille’in, bu esnada karşısına çıkan cevapsız kalan bir mektubun sahibini bulmak için Marsilya’ya yola çıkmasıyla başlayan Kendine İyi Bak, fizikselden içsele dönüşen bir yolculuğu konu alıyor. Ayrılık acısını atlatamayan Achille, tek başına Vespa’sıyla çıktığı bu “tatil”de eski sevgilisini unuttuğunu sandığı, özlediği, unutmaya karar verdiği birçok an yaşıyor. Varış noktasını değil; yolculuğun kendisini anlatan bu çizgi roman, bu yolculuğa sebep olan iki farklı aşk hikâyesine yer veriyor. Fransızca orijinali 2017’de Futuropolis etiketiyle basılan çizgi roman, Türkçeye Sebla Kutsal tarafından çevrildi.


Güngezgini / Daytripper
(Fábio Moon & Gabriel Bá, 2010, Vertigo / Çizgi Düşler)

Eisner ödüllü ikiz kardeşler Fábio Moon & Gabriel Bá’nın hayata dair koca koca soruları usulca sayfalara aksettirdiği Güngezgini, babası gibi ünlü bir yazar olma hayalleri kruran Brás de Oliva Domingos karakterini merkezine alıyor. Brezilya’nın farklı köşelerini keşfe çıkarırken; ülkenin yeme-içme, müzik, hatta pembe dizi kültürlerine dair de pek çok aydınlatıcı detay barındırıyor. Brás’ın her seferinde başka şekillerde öldüğü 10 bölümden oluşan kitabın Cenk Könül çevirisi ise 2022’de Çizgi Düşler etiketiyle yayımlandı.


Zatsu Tabi / That’s Journey 
(Kenta Ishizaka, 2019 – devam ediyor, Dengeki Maoh)

Mangaka olma hayalinin peşinden giderek Japonya’nın farklı bölgelerindeki yayınevlerini dolaşan Chika Suzugamori’nin kendine yeni bir amaç bulmak için yola çıkmasını temel alan That’s Journey, karakterin yaşadığı farklı maceraları ve tanıştığı insanları karşımıza çıkarıyor. Bir büyüme ve çevreyi keşfetme hikâyesi de sunan That’s Journey’nin her bölümünde Chika ile Japonya’nın farklı bir köşesine, hiç bilmediği yerlere yola çıkıyor ve seyahatlerde yeni arkadaşlar edinip maceralara atılıyoruz. Üstelik bir anime uyarlaması da yolda. Detaylar burada.


Asterios Polyp
(David Mazzucchelli, 2009, Pantheon Books)

Mimarlık profesörü olan baş karakterinin geçmişiyle yüzleşmesini ve değişim sürecini anlatan Asterios Polyp ile fiziksel yolculuğun yerini içsel bir yolculuk alıyor. Yetenekli ve kibirli mimar Asterios’un New York’tan küçük bir kasabaya kaçışını ve bu süreçte kendi kimliği üzerine yaptığı içsel hesaplaşmaları konu alan çizgi roman, farklı renk paletleri ve çizim tarzlarını da barındırıyor. Çizgi roman âleminin en prestijli oluşumları Eisner ve Harvey Awards’un da ödüllendirdiği kitap, Los Angeles Times Book Prize’ın ilk grafik roman ödülünün de sahibi.


Berlin
(Jason Lutes, 1996-2008, Black Eye Productions / Drawn & Quarterly / Marmara Çizgi)

Weimar Cumhuriyeti’nin son günlerine vatandaşlarının gözünden bir bakış sunan Berlin, şehrin kendisini anlatının başına yerleştiriyor. Mekân anlatısının yanı sıra karakterlerin hem fiziksel hem duygusal olarak çıktığı yolculuklarına yer veren çizgi roman serisi, Berlin’e giden bir tren kompartımanı ile açılıyor. Birinci Dünya Savaşı’nda öldürülen erkek kardeşinin hatırlarından kaçan genç bir kadın olan Marthe Müller, basılı medyaya olan inancını kaybeden idealist gazeteci Kurt Severing ve parçalanmış Braun ailesini anlatan Berlin, politik ve toplumsal değişimlere de odaklanıyor. Toplam 22 fasikülden oluşan orijinal seri üç kitapta toplandı ve Türkçede Marmara Çizgi etiketiyle yayımlandı.


Kino’s Journey
(Keiichi Sigsawa, 2000 – devam ediyor, Dengeki Bunko)

Bir gezgin olan Kino’nun konuşan motosikletiyle farklı ülkeleri ve kültürleri keşfettiği bir seri olan Kino’s Journey, farklı yerlerdeki yaşam tarzları, toplumsal yapılar ve insan ilişkileri üzerine gözlemler içeriyor. Gittiği her yerde istisnasız olarak üç gün ve iki gece geçiren Kino,. bu zamanı bir yer hakkında neredeyse her şeyi öğrenmek için yeterli bir süre olarak kabul ediyor. Hayali ve mistik bir dünyayı ele alan Kino’s Journey; zalimlik, yalnızlık, saçmalık, baskı ve trajediyi merhamet ve masal atmosferiyle karşılaştıran bir yol izliyor. Seri, 2009 yılında animeye uyarlandı.