3 soruda Emine Yıldırım ve senaristlerin hak mücadelesi

ABD’deki binlerce senaristin çetin çalışma şartları, düşük maaş ve yapay zekânın gelecekte olası kullanımı gibi sebeplerle 2 Mayıs’ta başlattığı grev süreci; sadece Hollywood’da değil, tüm dünyadaki sinema – televizyon sektörlerinde yankı uyandırmaya, önemli ve gerekli tartışmaların fitilini ateşlemeye devam ediyor. 

Hak ihlallerinin yaşanmadığı bir çalışma düzeni için WGA’in (Writers Guild of America) müzakereleri devam ededursun, Türkiye’deki tabloya dair detayları öğrenme niyetiyle senarist, yönetmen ve yapımcı Emine Yıldırım’ın kapısını çaldık. Kendisini yazar kadrosunda yer aldığı Menajerimi Ara, Ada Masalı dizileri ve yazdığı Kusursuzlar filminin yanı sıra yönettiği deneysel belgesel Androktones’ten de biliyor olmanız olası.

Senaristlerin hak mücadelesini, SENARİSTBİR yönetim kurulundan Gülbike Sonay Üte’den de dinlemiştik. Buradan erişmek mümkün.

Emine Yıldırım

Hollywood’daki senaristlerin başlattığı hak mücadelesi, Türkiye’de kalem oynatan bir meslektaşının perspektifinden nasıl görünüyor?

Senaristler aynı olmasa da Türkiye’de başka hak mücadeleleri ile uğraşıyor. Özellikle senaryo meslek birliklerinin çalışma koşulları ve telifler ile ilgili sektörel, hukuksal ve finansla uğraşılarını es geçmemeliyiz. Ama Amerika’da olanlar her zaman olduğu gibi dünyanın geri kalanını da etkileyecektir. Zaten şu anda dijital platformların kimisinde yaratıcılara sunulan “algoritma böyle söylüyor” argümanı, hayal gücünüzü sınırlandırmanıza ve kurumsallık çerçevesi içinde hareket etmenize yol açıyor. 

Türkiye’deki senaristler ne gibi sektörel sıkıntılarla, hak ihlalleriyle mücadele ediyor? 

Yukarıda da yazdığım gibi çalışma koşulları, taban fiyatlar, uluslararası ve ulusal telif kanunları ile mücadele ediyoruz. 

Burada da senaristlerin yaptırım güçlerini artırabilmesi için nasıl bir yol haritası çizilebilir?

Bu soruyu en iyisi meslek birliği ile görüşmek gerek diye düşünüyorum. Ama bence her mücadelede olduğu gibi kazanımlar ancak örgütlü hareket ederek, dayanışmayla elde edilir.