Çevrimiçi erişime açık Türkiye yapımı 20 belgesel

Toplumsal ve politik konulardan sanatçı portrelerine, (an itibariyle) çevrimiçi erişime açık Türkiye yapımı kısa ve uzun metraj belgesellerden bir seçki hazırladık. 2005’ten bugüne uzanan yapımlardan kaçırdıklarınıza bakmak ve arayı kapatmak için iyi bir fırsat olabilir.

Yazı: Merdan Çaba Geçer

İstanbul’un Kuşçuları (2011)

Yönetmen: Naki Tez
Nedir: İstanbul’un kaybolmaya yüz tutmuş bir kültürüne dair: kuşçuluk mesleği, kuşçu kahveleri, kuşlar ve kuşlara adanan hayatlar…

Hoşgeldin Lenin (2016)

Yönetmen: Begüm Özden Fırat, Aylin Kuryel, Ahmet Murat Öğüt, Emre Yeksan
Nedir: Bu kolektif çalışmada, SSCB’nin dağılmasının ardından denize atılan ve Batı Karadeniz sahillerinde bulunan bir Lenin heykelinin izi sürülüyor.

Androktones (2018)

İzlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Yönetmen: Emine Yıldırım
Nedir: Savaşçı Amazon kadınları hakkında yazılmış mitler, bir kadın ve bir erkek anlatıcının birbiriyle çelişen sözleri üzerinden aktarılıyor. Çeşitli histografi eserlerinden ilham alınan belgesel, tarihin her aşamasına sızan ataerkil dili irdeliyor. 

Emel Anne (2020)

Yönetmen: Kazım Kızıl
Nedir: Esnaf ve sivil polislerin olduğu bir grubun saldırısıyla Gezi Olayları’nda hayatını kaybeden Ali İsmail Korkmaz’ın Emel Anne’si merkezde… Emel Korkmaz’ın sürdürdüğü adalet mücadelesine, oğlunun ismini yaşatma gayesine ve yürüttüğü kampanyalara tanıklık ediliyor.

Siya Avê / Suyun Gölgesi (2020)

Yönetmen: Metin Yoksu
Nedir: Hasankeyf’teki evlerini yıkmak ve yetiştirdikleri ağaçları kesmek zorunda bırakılan iki kadınla tanıştığımız yapım; Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalan köylere bir ağıt.

Uçurumun Kıyısında Türkiye (2018)

İzlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Yönetmen: İmre Azem
Nedir: Gezi Olayları’ndan 2017 referandumuna uzanan süreç; OHAL döneminde demokrasi mücadelesi veren dört figür odağında aktarılıyor: aktivist mimar Mücella Yapıcı, gazeteci yazar Fatih Polat, kent hakkı aktivisti Deniz Özgür ve KHK mağduru akademisyen Gül Köksal.

İki Tutam Saç: Dersim’in Kayıp Kızları (2010)

Yönetmen: Nezahat Gündoğan
Nedir: İki küçük çocuk, Dersim İsyanı’nın başladığı 1937’de ailelerinden koparılır ve başka hanelere evlatlık olarak verilir. Artık 80’li yaşlarda olan Huriye ile Fatma’nın kişisel tarihlerini dinliyor; yaşadıkları acılara ve ailelerin izlerini sürme yolculuklarına tanık oluyoruz.

Benim Çocuğum (2013)

Yönetmen: Can Candan
Nedir: LGBTİ+ çocukları olan bir grup ebeveynin deneyimlerini paylaştığı belgeselde; muhafazakar, homofobik ve transfobik bir toplumda yaşanan zorluklara birinci ağızdan şahit oluyoruz.

Türkiye’de Caz (2013)

https://youtu.be/mtu_8L-7NWY

Yönetmen: Batu Akyol
Nedir: Caz müziği ve müzisyenlerinin Türkiye’deki durumunu, gelişim evrelerini, etkileşimlerini ülke tarihiyle paralel olarak inceleyen çalışma; arşiv görüntüleri ve çarpıcı söyleşilerle ilgiyi hak ediyor.

Leyla Gencer: La Diva Turca (2019)

Yönetmen: Selçuk Metin
Nedir: 20. yüzyılın en önemli sopranolarından biri olarak kabul edilen, birçok ülkede performans sergilemiş opera sanatçısı Leyla Gencer’in hayatı ve sanatı…

Altın Kızlar (2014)

Yönetmen: Sıla Özsoy, Said Tuğcu
Nedir: Biri 84 diğeri 87 yaşında olan, mahallelerinde “Altın Kızlar” olarak bilinen Perihan ile Melahat’ın öyküsü… Sekiz kız kardeşten geriye son ikisi kalmıştır ve ailelerinden miras, esrarengiz bir konakta yaşamaktadırlar.

Ekümenopolis: Ucu Olmayan Şehir (2011)

Yönetmen: İmre Azem
Nedir: İstanbul’un dur durak bilmeyen, oldukça kötü yönetilen “kentsel dönüşüm” süreci, sürecin arka planındaki dinamikler ve karşılaşılan toplumsal, ekolojik, ekonomik sorunlar…

Kapalı Gişe: Türkiye’de Tekelleşen Film Dağıtımı (2016)

https://vimeo.com/161509960

Yönetmen: Evrim Kaya, Kaan Müjdeci, Fırat Yücel, Şenay Aydemir
Nedir: Büyük bir atılım gerçekleştiren Türkiye sinema endüstrisindeki sorunlar, sektörden kişilerin anlatımıyla; tekelleşme, adaletsizlik, salon sıkıntısı gibi başlıklar üzerinden ele alınıyor.

38 Belgeseli (2006)

Yönetmen: Çayan Demirel
Nedir: 1938 Dersim Harekâtı’nı ve doğurduğu acıları dillendiren belgesel, akademisyen ve tarihçilerin yanı sıra, katliam tanıklarının anlatımlarına da yer veriyor.

Yürüyoruz (2006)

Yönetmen: Aykut Atasay
Nedir: Yapacakları yürüyüş Bursaspor taraftarları ve kolluk güçleri tarafından engellenen Bursa Gökkuşağı Derneği aracılığıyla; hegemonik erkeklik, heteronormatiflik ve transfobinin zehri gözler önünde.

Gündöndü (2012)

Yönetmen: Nejla Demirci
Nedir: Ergene Nehri bir zamanlar geçtiği topraklara hayat veriyordu; sonraları ise ağır metallerle yüklü, zift kıvamında akan, canlıların yaşamadığı bir forma büründü. Gündöndü, Ergene Havzası’na endüstriyel işletmelerin kurulmasıyla birlikte yaşanan ekolojik ve sosyal dönüşümleri sorguluyor.

Komşu Komşu Huuu! (2014)

Yönetmen: Bingöl Elmas
Nedir: İstanbul’un göbeğinde yükselen dev bir rezidans ile bir gecekondunun komşuluğu aracılığıyla, kentsel dönüşüm canavarının bıraktığı tahribatlara yakından bakış.

Işık Yenersu: Tiyatronun Narin, Çetin Divası (2005)

Yönetmen: Kerime Senyücel
Nedir: Kendisinin, yakın arkadaşlarının ve meslektaşlarının anlatımıyla; yarım asrı geçen sanat hayatında birçok sinema ve tiyatro projesinde yer almış oyuncu/yönetmen Işık Yenersu’nun portresi…

Dönüş (2017)

İzlemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Yönetmen: Nesli Özalp Tuncer
Nedir: Bu köklere yolculuk öyküsünde; nüfus mübadelesi ile memleketleri Kavala’dan koparılmış, Yunan asıllı bir ailenin üçüncü ve beşinci kuşak kadınlarıyla tanışıyoruz.

Üçyüzbir (2016)

Yönetmen: Alican Mansuroğlu

Nedir: Çeşitli ihmallerin sebep olduğu Soma Maden Faciası’nın arka planında yaşananlara bakılıyor. Süreç, devletin özelleştirme politikaları ile şirketlerin üretim çılgınlığı üzerinden okunuyor.