Kadın istihdamı ve geleneğin devamını sağlama mutluluğuyla: Figure

Geçtiğimiz sene yola çıkan ya da yeni takibe aldığımız; kimi bireysel kimi ise ekip hâlinde çalışan yerli tasarımcı ve üreticilerle konuştuk. Çevreye en az zararla üretmek ve kadınlara iş imkânı sağlamak motivasyonuyla yola koyulan Figure kilimlerini İlke Beyaz’dan dinledik.

Siz kimsiniz? Hikâyenizi kısaca anlatabilir misiniz?

İlke Beyaz: Sosyoloji mezunu, yaklaşık 15 sene boyunca moda, prodüksiyon ve yayıncılık alanında çalıştıktan sonra kreatif birikimini hayallerindeki markaya aktarmaya karar veren biriyim diyebilirim en kısa hâliyle.

Nasıl ve neden bu yola çıktınız? 

İlke Beyaz: İşim gereği birçok global ve lokal markaya danışmanlık verip kreatif projeler ürettim. Bir ürün ya da marka özelinde yeni dünyalar yaratmak, hikâyeler yazıp onları görsel olarak hayata geçirmek beni her zaman çok mutlu etmiştir. İlham dünyamı ve deneyimimi kendi kurduğum bir markaya aktarmak hep aklımın bir köşesindeydi aslında ama bunu yaparken, sadece bana fayda sağlayacak bir plan kurmak istemiyordum. 

Eğer bir şey üreteceksem, bunun çevreye en az zararla ve kadınlara iş imkânı sağlayarak olmasını düşledim; bir süre demlenmeye bıraktım. Her şey olması gereken zamanda oluyor sanırım. Evim için hayalimdeki kilimi ararken, geleneksel el dokuması yapan kadınlarla tanışmak, ilk adımı atmamı sağladı diyebilirim. 

Kuşaktan kuşağa aktarılan, müthiş bir emek ve değer taşıyan el dokuması kilim geleneğinin, makineleşmeyle beraber azaldığını görmek ve kendi imkânlarıyla bu zanaatı geçim kaynağı yapan kadınlarla birlikte olmak, Figure’ü kurmak için en büyük motivasyonlarım oldu.

Tasarımlarınızı / ürünlerinizi kimler alıyor?

İlke Beyaz: Figure kurulalı yaklaşık bir buçuk sene oldu. Her kilim sipariş üzerine dokunuyor, bu yüzden tasarım belli olsa da dokuyan her kadının elinden sadece size özel bir parça çıkıyor. Bu sürede kilimlerimiz, tasarıma ilgi duyan, el emeğine ve zanaate değer veren, bir ürünü uzun yıllar kullanmak isteyen kişilerin evlerinde yerlerini aldı. 

Ürünlerinizi alanlar, neden alıyorlar?

İlke Beyaz: Marka lansmanı yapılmadan önce uzun bir hazırlık sürecimiz oldu. El dokuması alanında uzman olsalar da zanaatkarlar için tasarımlarım çok yeniydi. Daha önce klasik Anadolu kilimi dışında bir şablonla çalışmamışlardı. Bu yüzden farklı illerde ve köylerde onlarca numune üretildi. Onlar tasarımlarla bağ kurduktan sonra en sağlam, en yumuşak ve kaliteli yün arayışı sonucu içime sinen son hâllerine ulaştık. 

Figure’ü tercih etme nedenlerini birçok bileşenin oluşturduğu bir kokteyle benzetebilirim. Kaliteli ve uzun yıllar rahatlıkla kullanılabilecek bir yatırım olması, yüzyıllardır dokunan ve derin anlamlar taşıyan Anadolu kilim motiflerinin modern dokunuşlarla yeniden yorumlanarak özel bir tasarım objesi haline gelmesi, kadın istihdamına ve geleceğine katkıda bulunma mutluluğu ve eşi benzeri olmayan el dokuması geleneğinin sürdürülmesini sağlamak bu formülü oluşturuyor bence.

Yakın dönemde radarımıza girmiş 16 yerli tasarımcı ve üretici dosyasının tamamını Bant Mag. No:77’de okuyabilirsiniz.