Grammy Ödülleri, 30 yıllık yanlıştan döndü

31 Ocak 2021 günü gerçekleşecek 63. Grammy Ödül Töreni öncesinde köklü değişiklikler gerçekleşmeye devam ediyor. The Recording Academy’den gelen son açıklamaya göre, 1991’den bu yana verilen “World Music” (Dünya müziği) dalında isim değişikliği yapıldı.

Müzik sektöründe batılı olmayan müzikleri tanımlamak için de kullanılan ve yıllar içerisinde bir janr ismine dönüşen “World Music” tabiri, uzun yıllardır birçok müzisyen tarafından tepki görüyor. Talking Heads solisti ve Luaka Bop plak şirketinin kurucusu David Byrne, 1999’da New York Times’a yazdığı makalesine I Hate World Music (World Music’ten nefret ediyorum) başlığını vermiş ve bu ismin farklı kültürler için ayrımcılık yapmaktan öteye gitmediğini dillendirmişti. Küreselleşen dünyada uzak coğrafyalardaki müziklere ulaşmanın hiç de zor olmadığına değinen Byrne, bu bariyerleri kaldırmak adına “World Music” kullanımından acilen vazgeçilmesi gerektiğini yazmıştı. NPR yazarı Anastasia Tsioulcas’ın 2014’te globalFEST için kaleme aldığı değerlendirme yazısında detaylı bir şekilde masaya yatırdığı gibi, “World Music” tanımı kültürel sömürgecilik çağrışımlarını beraberinde getiriyor. Batılı müzik endüstrisi tarafından “World Music” başlığı altına sıkıştırılmaya çalışılan müzisyenlerin hemen hemen hepsi bu kullanımdan rahatsız.

Bu 30 yıllık yanlışından dönmeye karar veren The Recording Academy, Grammy Ödülleri’nde bu başlığın artık “Global Music” (Küresel müzik) olarak değiştirildiğini açıkladı:

“Gerçek anlamda küresel bir zihniyet benimsemeye devam ederken, dünyanın dört bir yanına yayılan müziği kutlamak için daha uygun bir kategorizasyon yansıtmak adına dilimizi güncelledik.”

Akademi geride kalan yaz ayları boyunca dil bilimciler, müzisyenler ve etnik müzik araştırmacılarıyla çalışmalar yapmış ve bu dal için daha kapsayıcı ve amacına uygun bir isim bulmaya çalışmış. Yapılan açıklamada terim değişikliğinin sebepleri arasında sömürgecilik çağrışımlarının ve çeşitli kültürlerin temsiliyetinde yaratılan problemlerin olduğu vurgulanıyor.

Bu kategoride bugüne kadar ödül kazanan müzisyenler arasında Brezilya’dan Gilberto Gil, Hindistan’dan Ravi Shankar, Güney Afrika’dan Ladysmith Black Mambazo var. Ödülün 2020’deki kazananı da Beninli müzisyen Angelique Kidjo olmuştu. Kidjo aynı ödülü 2016’da da kazanmıştı.

Grammy dallarındaki isim değişikliği rüzgârı, Black Lives Matter protestolarının akabinde 

“Urban Contemporary Music” (Çağdaş kent müziği) başlığında değişikliğe gidilerek başlamıştı. Müzik sektöründe sıklıkla Siyahların üretimleri için kullanılan “urban music” tabirini kullanımdan çıkaran Akademi, bu dalı “Progressive R&B” (Yenilikçi R&B) olarak güncellemişti. Bu değişikliğin arkasında Yenilikçi R&B tanımının; hip hop, elektronik, dub, folk gibi türleri bir araya toplaması da rol oynadı.

63. Grammy Ödülleri’nde adaylar 24 Kasım’da açıklanacak.