Pekin’in derinliklerinde gizlenmiş hayatlar: “Yeraltı Esansı”

SALT’ın Perşembe Sineması “EVDE” programında bu hafta, Pekin yeraltı şehrinde kesişen üç hayatı ele alan Yeraltı Esansı var. 15 Ekim Perşembe saat 19.00 itibariyle çevrimiçi erişime açılacak film, 18 Ekim saat 23.59’a kadar bu bağlantı üzerinden izlenebilecek. 

Yeraltı Esansı (2015), Çinli senarist ve yönetmen Peng Fei Song’un ilk uzun metrajı. Bu film, Venedik Film Festivali’ne paralel düzenlenen Venedik Günleri’nde kendisine Fedeora En İyi Film; Chicago Film Festivali’nde ise Yeni Yönetmenler bölümünde En İyi Yönetmen ödüllerini kazandırdı. 

İzleyiciyi Çin’in başkentine hâkim kaosun koyu renkleri arasında dolambaçlı bir yolculuğa çıkaran film, ekonomi temelli göç kavramını ve kent çeperinde sürdürülen farklı hayatları konu ediyor. Yönetmen Peng Fei Song, Paris’te eğitimini tamamlamasının ardından Pekin’e döndüğünde, Soğuk Savaş döneminden kalma yeraltı sığınaklarındaki hücreyi andıran gözlerde yaşayan insanları irdeleyen bir iş üzerine çalışmak istediğini anlamış. Çince’nin türlü diyalektinin kulağa çalınabildiği yerin altındaki bu hayatları, yerin üstündekilerinkiyle bir arada göstererek anlatmaya karar vermiş.

Nitekim Yeraltı Esansı, üç farklı karakteri merkezine alıyor. Çin’in kırsalından Pekin’e göç eden Yong Le, yeraltı sığınaklarından birinde terk edilmiş evlerdeki eski eşyaları satarak geçimini sağlamaya çalışmaktadır. Ancak geçirdiği iş kazası nedeniyle görememeye başlar. Direk dansı yaparak hayatını kazanan yan komşusu Xiao Yun ile tanışır ve birbirlerine âşık olurlar. İkisi de hayatlarını yerin altından üstüne taşıma hayali kurmaktadır. Yerin üstünde ise üçüncü karakterimiz, Lao Jin ile karşılaşırız. Evi yıkılmak üzere olan ihtiyar Lao, devletten tazminat alabilme mücadelesi vermektedir. 

Peng Fei Song’un Pekin’deki dramatik kentsel değişiklikleri yerin altındakileri ve üstündekileri göstererek yansıtmayı amaçlamasında aslında kişisel hikâyesinin rolünün de büyük olduğunu öğreniyoruz. Büyük annesinin oturduğu muhitin çok yakınında bulunan yeraltı sığınaklarında yaşayan göçmen işçilerle tanışması, onun bu dehlizlerdeki dünyayı keşfetmesine sebep olmuş. Yıllardır aşina olduğu bölgede önceden hiç bilmediği bu yaşantılarla tanışmak onu derinden etkilemiş. Pekin’in modernleşme yolunda önüne çıkan hiçbir engeli tanımadığını söyleyen yönetmen, göçmen işçilerin de bu kalkınma stratejisi için en önemli aktörlerden olduğunu açıklıyor. Filmindeki üç karakteri de Pekin’in bu sürecinin yarattığı dalgalanmaların içinde birer damlacık olarak tanımlıyor. 

Pekin’in derinliklerindeki gizlenmiş hayatları ve “Çin Rüyası”nın hakikatini yer yer gerçeküstücülüğe yakınlaşan bir anlatıyla gösteren Yeraltı Esansı, 15-18 Ekim tarihlerinde bu bağlantı üzerinden izlenebilecek. SALT’ın Perşembe Sineması “EVDE” programı 29 Kasım’a kadar her hafta yeni bir filmle devam ediyor.