Aklımdakiler: Ah! Kosmos

İkinci Ah! Kosmos albümü Beautiful Swamp 5 Ekim’de aramıza katıldı. Geçtiğimiz haftalarda Salon İKSV’de katılanların hala kulağında yankılanan bir konserle yeni albümünü tanıtan Ah! Kosmos, Beautiful Swamp’a zengin bir ruh bataklığının derinliklerindeki titreşimlerden üretildiği ilk dinleyişten belli olan, birbirinden lezzetli parçaları sığdırmış. Ah! Kosmos yaşamının ve müziğinin yörüngesinde dolanan isimlerin hem yeni albüme hem de kişisel ve üretim deneyimlerine dair sorularını cevaplıyor.

Müzik üretimini Ah! Kosmos adı altında sürdüren Başak Günak, memleketin elektronik müzik alanında dünyaya açılan medar-ı iftiharlarından… Ses tasarımcısı, prodüktör ve elektronik müzik bestecisi Günak, İstanbul-Berlin arasında mekik dokuyarak geçirdiği hayatına dünyanın, hatta evrenin uzak köşelerinden durakları ekleyerek; bol etkileşimli, ilham almaktan ve vermekten çekinmeyen, ama en çok da kendi özünden kaynayan ses pınarını ince ince işleyerek akıtan bir müzik üretiyor. Yeni albüm Beautiful Swamp (Güzel Bataklık) da isminin hakkını vererek, üretmenin ve sesin nüanslarından iyi anlayan bir ruhun katmanları arasına daldığınız, giderek sizi içine çeken yoğun ve zengin bir müzik bataklığı sunuyor.

Ah! Kosmos’un yaşam yörüngesinin kıdemli misafirleri Günak’a Ah’ının altında yatanları, albüme ismini veren bataklıktan çıkan defineleri, kendine has bir müzik lisanı geliştirmeyi, müzikle uğraşmak isteyen genç kadınlara tavsiyeleri ve fazlasını sordular, karşılığında da samimi ve bir o kadar da sofistike cevaplar aldılar.

CANAN
Ah! Kosmos’un “Ah”ına hangi anlamları sığdırdığını sormak isterim?

İç sesi, ferahlamayı, elden bir şeyin gelmediği anları, o anlarda kalbi tekrar dolduran umudu, heyecanı, nefesi, sığmamayı, belki sıkışıklığı çözen bir Ah’ı ve Didem Madak’ın kazanlar dolusu kaynattığı çorbalarını…

Gizem Aksu
Yazın Berlin’de harika bir konuşmaya katılmıştım. Brenda Dixon-Gottschild’in çizdiği “chance, change ve challenge” çerçevesinde üç koreograf, sanatsal deneyimlerini paylaşmıştı. Ben de Ah! Kosmos’a sormak istiyorum; bugün derin dinleme yapsan; “Şansın” ne? “Çatışman” ne? “Dönüşümün” nereden nereye?

Şansım yanımdaki güzel ruhlar, ailem-dostlarım. Çatışmam kendimle, ama kırmadan, anlamaya çalışarak yapmayı deniyorum. Umudum ise dönüşümü anlayışla birlikte yakalar mıyım diye… İçten dışa, dıştan içe, belki nehre…

Angel Deradoorian
Dünyada istediğin herhangi bir kültürün geleneksel müziğini öğrenebilseydin, hangisini öğrenmeyi seçerdin?

İki tane seçebilir miyim? Alevi – Bektaşi türkülerini ve geleneksel Kenya müziğini.

Tuğçe Şenoğul
Hayalindeki iş birliğini merak ediyorum. Kiminle nerede ve hangi zamanda olurdu?

Bugünlerde en çok bir film için iş birliği yapmak isterdim. Daha zamanı kırabileceğim bir hayalde ise 1970’lerde Gordon Matta-Clark’la ya da Christa Päffgen (Nico) ile beraber bir iş üretmenin peşine düşerdim.

Selen Ansen
Albümüne ismini veren bataklıkta neler buldun, oradan neler getirdin?

En çok zeminimi bulma çalışmaları yaptım, derinlere indim ve indikçe topraklandım. Sonrasında da biraz olsun aydınlıkla geldim. Karmaşıklığın çözümlenebileceğini ve şifanın elbet zamanla geleceğini umarım bu sefer içselleştirmişimdir. Seninle, albüme başladığım gün yaptığımız ses kaydında dediğin gibi bir his: “my plan was to sink I find myself diving / planım batmaktı, kendimi dalarken buldum”.

Emre Malikler
Batınca mı güzelleşti bataklık, çıkınca mı? Bu albüme başladığın ve bitirdiğin zaman aralığında; bu soruya vereceğin cevabın değiştiği oldu mu ?

En güzelleştiği an, kendime içimde kaybolmaya, yavaşça içeri çekilmeye izin verdikçe oldu.

Sürecimse tahmin ettiğin gibi sürekli bir değişim halindeydi. Başladığım günlerde bir mutluluk hissi vardı. Fakat sürecin ortalarında çok yorulduğum ve sıkıntıya düştüğüm anlar oldu. Albümün yapımı tahminimden çok uzun sürdü. Fakat albümün yapısındaki bazı düğümler çözüldükçe gelen ferahlıkları ve albümün bittiği anın büyüsünü unutamıyorum.

Kalben
Seni müzik üretme konusunda en çok motive eden his/mekân/insan nedir/kimdir?

Yoğun ve derin bir duygu yaşadığım anlarda onu sesle buluşturmak kalbime çok şifalı geliyor. O anlarda evde ve yalnız olmak ya da bir yerde kapanabiliyor olmak…

Yıllarca, yaşamları boyunca üretmiş sanatçıların hikâyelerini dinlemek, o insanların geçtiği süreçleri duymak ve deneyim paylaşımları beni üretmeye dair çok motive ediyor. Sanki tekrar çekirdekteki, merkezdeki ateşi hatırlıyorum.

Aylin Güngör – Hakan Dedeoğlu
Bu albüm özelinde sana en çok ilham veren şeyler nelerdi? Ve albümü kaydederken sene neler eşlik etti? (Kitap, müzik, mekan, düşünceler gibi…)

Yazarlardan Ariana Reines, Jack Kerouac, Ursula Le Guin, Pınar Selek, Chris Kraus, Clarice Lispector eşlik etti. Görsel sanatlarda Lara Favaretto… His olarak ise her zaman diyemesem de çoğunlukla “yalnızlık” eşlik etti. Dinleme listem çok karışıktı, en çok dönüp dinlediğim deyişler, nefesler ve Paul Goodwin oldu.

kim ki o
Müzik projesi/prodüktörlüğü yapmak isteyen gençlere nasıl bir tavsiyen olur? Özellikle genç kadınlara farklı şeyler söyler miydin? Ya da, kariyerine başlarken, neyi bilseydin her şey daha kolay olurdu?

Hep üretmeye, öğrenmeye devam etmenin, işleri insanlarla paylaşıp geri dönüşler almanın ve çevredeki üretim yapan insanlarla bilgi alışverişlerinde bulunmanın önemli olduğunu düşünüyorum. Sıkıştığınızda size iç dünyanızı hatırlatacak bir simgenin, bir ritüelinizin ya da sizle beraber hayal kuran birinin olması da çok kıymetli ve can kurtarıcı oluyor diye hissediyorum.

Kadınlara müzik piyasasında ve konser mekânlarında karşılaşabilecekleri “biraderlik” adı altında tanımlayabileceğimiz, sadece erkekler arasında geçerli olan ve kadınları dışarıda bırakan ilişki biçimi karşısında dirençli olmalarını ve yılmamalarını söylemek isterim.

Serra Ciliv
Üç yıl önce Burgaz’daki Başak’a bir mesaj atabilecek olsan, ona bir dağın yamacından düşülemeyeceğini ve bataklığın güzel olabildiğini anlayacağı yere yolu nasıl tarif ederdin? Bulursa kestirmesini alsın mı o yolun?

Bence Başak’a üç yıl sonradan mesaj bile gelse -ki eminim o mesajlar çok ulaştı- yine de rahatlayamaz ve o yamaçta o halde kalmaya devam ederdi. Mümkünse yanına gider sarılırdım sadece diye hissediyorum. Ve evet daha fazla canını sıkmasın, alabiliyorsa/varsa kestirmesi alsın.

Özgür Yılmaz
Müziğinde kendine has bir lisan var. Kullandığın elementler belli ki bir elekten geçmişler. Yeni şeyler denerken bu lisanı korumak için kendine sınırlar belirliyor musun? Yoksa kendini tamamen serbest bıraktığın halde ne çıkarsa çıksın bu lisan dahilinde mi gerçekleşiyor, nasıl oluyor? Mesela Beautiful Swamp’da nasıl oldu?

Deneme ve üretim kısmında özellikle hiçbir sınır belirlemiyorum. Tamamen içimden ne geliyorsa oraya doğru gidiyorum, kendimi o alanda rahat bırakmaya özen gösteriyorum. Fakat Beautiful Swamp’ın yapım sürecinde bu serbestliğin zorlayıcı tarafını da çok deneyimledim. Özellikle uzun bir dönemde ürettiğim, birbirinden farklılık gösteren şarkıları aynı albümde buluşturmak benim için şarkılar arası bir yol bulmayı gerektiriyor.

Şarkılar arasındaki mesafeler uzaklaştıkça, onların nasıl biraradalık ile albümde yer alacaklarını bulmak ise zorlu ve kaybolmaya müsait bir alana dönüşebiliyor. Burası hâlâ araştırdığım bir yer. Şimdilik eleğim kullandığım enstrüman ya da seslerde bir sınır belirlememek, ama şarkının benim için bir ana ya da bir duyguya sıkıca bağlanan bir hisse sahip olup olmadığına bakmak.

Elif Çağlar Muslu
Ben senin adını ilk kez duyup müziğinle ilgilenmeye başladığımda, yazdığın o güzel parçalar dışında, bir kadın prodüktör olarak, aranjmandan sound’a, parçaların her aşamasında emin tavrını ve bilgini uygulaman da dikkatimi (mutlulukla) çekmişti. Performansların yanı sıra böyle teknik konularda kadın sayısının artmasına çok ihtiyaç var bence. Sen müzik yolunu çizerken işin bu kısmına ne ara, nasıl bağlandın?

Ben üniversite yıllarında çeşitli gruplarda bas çalıyordum. Enstrümanları kayıt yapmayı nasıl öğrenebilirim, beat yazabilir miyim, kendi müziğimi nasıl yapabilirim diye sorarken bunları yapabileceğim bilgisayar programlarıyla tanıştım. Ses kayıt ve müzik prodüksiyonunu kendi kendine öğrenme çabalarım devam etti. Bir yandan canlı performansların ses teknisyenliği ve sesin diğer teknik alanları da ilgimi çekiyordu.

Birkaç yıl müzik stüdyolarında, post-prodüksiyonda, bazı konserlerde ses mühendisliği yaptım. Elimden geldiğince sesin uçsuz bucaksız alanına bir çok farklı yönden dalmaya, bir şeyler öğrenmeye çalıştım. Sesin teknik kısmına dair bir miktar bilgi sahibi olunca yaratıcı alanda kalmak benim için daha kolaylaştı.

Mabel Matiz
Albümde beni en çok sarsan şarkılardan biri olan “It Rains Without You”nun hikâyesini sorsam ve sen fotoğraf kareleriyle anlatacak olsan?